К вопросу о форме интерактов и критерии их классификации. Интеракт формасы туралы мәселеге және оларды классификациялау белгілері.

Авторы

  • Sh. I. Nurgozhina Казахский национальный университет имени аль-Фараби, г. Алматы
  • G. H. Isengalieva Казахский национальный университет имени аль-Фараби, г. Алматы
  • A. B. Umurtaeva Казахский национальный университет имени аль-Фараби, г. Алматы

Ключевые слова:

вербальный интеракт, экзолингвокоммуникация, «бескорыстный» и нефинализированный характер, эндолингвистический разговор, характеристика места, цель, ауызша интеракт, «риясыз» және аяқталмаған түр, эндолингвистикалық сөз, орын сипа

Аннотация

В статье рассматривается классификация вербальных интерактов, которая тесно смыкается с общей теорией речевых актов. При этом используются разработанные в ней концепции структуры и функции речевой деятельности. Даются различные дефиниции интеракта. Типологическая характеристика вербальных интерактов исходит из сравнительного изучения их структурных и функциональных свойств, поскольку ее предметом является речевое действие, рассматриваемое сквозь призму их социальных функций и сфер теракта как системы. Рассматриваются специфические черты интеракта. Проведенное краткое исследование некоторых особых типов речевого взаимодействия позволяет выделить ряд критериев, которые могут послужить отправной базой для построения типологии интерактов. Анализируются ситуации, при которых могут появиться коммуникативные сбои, и указываются пути их преодоления. В заключение отмечается, что исследуемые категории, как и всякие другие теоретические построения, носят в определенной мере абстрактный и «идеальный» характер, и потому они никогда не реализуются в чистом виде в эмпирической реальности. Мақалада сөйлеу актілерінің жалпы теориясымен жақын қабысатын ауызша интерактілердің классификациясы қарастырылады. Сонымен бірге онда құрастырылған құрылым тұжырымдамасы мен сөйлеу қыз- метінің функциясы қолданылады. Интерактінің түрлі анықтамасы беріледі. Ауызша интерактілердің типологиялық сипаттамасы олардың құрылымдық және функционалдық ерекшелігінен шығады, себебі оның пәні олардың әлеуметтік функциялары мен қолдану аясының призмасы арқылы қарастырылатын сөйлеу қызметі, сондай-ақ интерактіні жүйе ретінде ішкі ұйымдастыру болып табылады. Интерактінің өзіндік белгілері қарастырылады. Сөйлеу әрекеттестігінің кейбір ерекше типтеріне жүргізілген аздаған зерттеулер интерактілер типологиясын құру үшін басталған базасы болып қызмет ете алатын белгілердің бірқатарын көрсете алады. Коммуникативтік іркілістер пайда болатын жағдайлар талданады және оларды болдырмау жолдары көрсетіледі. Қорытындыда зерттелетін категорияларда барлық басқа да теориялық құрылымдар сияқты белгілі шамада абстрактілі және «идеалды» өзгешелігі болатыны, сондықтан да олар ешқашан эмпирикалық шындықта таза күйінде іске аспайтыны беріледі.

Библиографические ссылки

1 Shegloff C.A. a) Sequencing in Conversational Openings. American Anthropologist. –1968.б) Goffman E L’ordre de l’interaction. – Paris: Sociétés, 1987. – P. 14. 8-16;
2 Notes on a Conversational Practice. Formulating Place in Sudnow, 1972. – P. 61-97.
3 Andre-Larouchebouvy D. La conversation quotidienne. – Paris: Didier Credif, 1984.
4 Якубинский Л.П. Язык и его функционирование. – М., 1986. – 207 с.
5 Sinclair A., Coulthard R.V. Towards and Analysis of Discourse. – The English used by teachers and pupils. – Oxford:Oxford Univ. Press. – P. 7-55.
6 Sacks H.,Schegloff E.,Jefferson G.A. Simples systematics for the organization of turn-taking in conversation. – Schekein,1978. – P. 7-55.
7 Alber J-L. а) Interlangue et conversation exolingue.Cahier du departement des langues et des science du langiage. – Université
de Lausanne, 1985. – P. 30-47;
б) Vers un model exolingue. De la communication interculturelle: interparole,cooperation et conversation, Etudes de la linguistique appliquée. – 1986. – P. 78-89.
8 Gulich E., Kotschi T. Les actes de reformulations dans la consultation. – Bange, 1987. – P. 15-81.
9 Gulich E. Soul n'est pas un mot français Procédés d'évaluation et de commentaires métadiscursifs dans un corpus de conversations en situations de contact. – DRLAV, 1986. – P. 34-35, 161-282.
10 Сулейменова Э.Д. .Казахский и русский языки: основы контрастивной лингвистики. – Алматы: Демеу, 1986.
11 Di Pietro J.F. de Conversations exotigues.Une approche linguistique des interactions interculturelles, in Cosnier et al. – Paris,1988. – P. 251-267.
12 Joos M. The Five Clocks. La Haye.Mouton. – 1962.

Загрузки

Опубликован

2015-10-19