Баспасөз бетіндегі мақал-мәтелдердің қайта жаңғыруы.Преобразование пословиц и поговорок в периодической печати

Авторы

  • Ж. Абдрахманова әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті

Ключевые слова:

Бұқаралық ақпарат құралдары, мақал-мәтелдер, авторлық қолданыс, баспасөз тілі, сөйлеу жанры, Средства массовой информации, пословицы и поговрки, авторское использование, язык периодической печати, речевой жанр

Аннотация

Қазіргі баспасөз бетіндегі ақпараттық мәтіндердің барлығы қоғамдық сананың қабылдауына мүдделі. Тілдің коммуникативтік талаптарына сәйкес ақпарат оқырманға түсінікті, стилі жатық болуы шарт. Cоңғы кезде кейбір мақал-мәтелдердің орынсыз, мағыналық құрылымынан уәжсіз ауытқу құбылысын жиі байқаймыз. Бұл тілдік норманы бұзып қолданудың, тілдік бірліктердің мағынасын қате ұғынудың сипатын көрсетеді. Мұндай құбылыс жергілікті немесе тәуелсіз газеттер ғана емес, республикалық, мемлекеттік басылымдардың өзінде кең орын алған. Газет тілінде берілетін мақал-мәтелдердің бұзылып қолданылуы, құрылымдық жағынан ықшамдалуы, мағынасының өзгертілуі, авторлық қолданысқа тән компоненттерінің түсірілуі немесе компоненттерінің арасына сөз қосып қолданылуы арқылы құбылту өте жиі кездеседі және олар автор тарапынан белгілі бір мақсатқа сай құрылады. Осындай «құбылудың» әсерінен мақал-мәтелдердің мәні, мазмұны өзгеріп, кейбірі тілдік қолданыстан түсіп қалса, кейбірі жиі қолданудың әсерінен стандарт қалыпқа түседі Сегодня все информационные тексты зависят от того, как их воспримет общественное мнение. По требованиям языковой коммуникации, информация и стиль передачи должны быть понятны читателям. В последнее время можно заметить такие явления, как изменение структуры сущности некоторых пословиц. Это показывает характер нарушения языковых норм и ошибочное понимание языковых единиц. Такие явления часто встречаются не только в местных или независимых газетах, но и в республиканских и государственных изданиях. Изменение сущности пословиц на языке газет, упрощение их структуры, потеря авторских компонентов и добавление слов между компонентами очень часто используются автором в определенных целях. В последствии таких «видоизменений» сущность и содержание пословиц меняются, и если некоторые из них исчезают из языкового использования, то другие в результате частого использования принимают стандартную форму.

Библиографические ссылки

1 Хазимова Ә. Қазақ фразеологизмдерінің ұлттық-мәдени деректері: Филол. ғыл. канд. дис. – Алматы, 2002. – 121 б.
2 Н.Уәлиев Фразеология және тілдік норма. – Алматы, 1989.
3 Г.Смағұлова Мағыналас фразеологизмдердің ұлттық-мәдени аспектілері. – Алматы, 1998.
4 «Жас Алаш», «Түркістан», «Алматы», «Егемен Қазақстан», «Алтын Орда», «Айғақ», «Ана тілі» газеттері.

Загрузки

Опубликован

2015-10-19