Художественный перевод. Көркем аударма.

Авторы

  • G. K. Kazybek Казахский национальный университет имени аль-Фараби, г. Алматы

Ключевые слова:

художественный перевод, перевод, переводоведение, оригинал, читатель, восприятие перевода, көркем аударма, аударматану, аудармашылық шеберлік, көркем бейне, түпнұсқа, оқырман, аударматану концепциясы,

Аннотация

Одно из сложных направлений переводческой науки – художественное произведение. Авторы данной статьи сравнивают теории о переводе на русском и казахском языках и определяют присущие переводчику функции. Статья основывается на литературном наследии великих казахских просветителей, которые внесли огромный вклад в развитие переводческой науки:Ы. Алтынсарина, А. Кунанбаева. В начале ХХ века С. Торайгыров, М. Сералин, С. Донентаев также внесли большой вклад в развитие переводоведения. В основной части статьи были рассмотрены основные проблемы переводоведения, особенности передачи национальной и культурной особенностей оригинала на другой язык. Целью перевода является доведение до читателя значения оригинального текста и выбор правильного направления для изучения других языков. Когда значение оригинала сохраняется, то это произведение становится духовной ценностью того народа, на язык которого был переведен оригинал. Аударматану ғылымының күрделі салаларының бірі – көркем шығарманы аудару. Мақалада автор орыс және қазақ аударматану ғылымын салыстыра келе,аудармашыға тән ерекшеліктерді саралайды. Қазақ аударматану ғылымына үлкен үлес қосқан ұлы ағартушылар Ы.Алтынсарин, А.Құнанбаевтың әдеби мұраларына тоқталады. ХХ ғасырдың алғашқы жартысында аударматану саласына үлес қосқан С.Торайғыров, М.Сералин, С.Дөнентаев, С.Көбеев шығармаларын мысал ретінде алады. Мақаланың негізгі бөлімінде аудармаға қойылатын талаптар, түпнұсқадағы ұлттық мәдени ерекшеліктерді аударылып отырған тілге қалай жеткізу тиімді екеніне талдау жасалынады. Аударма арқылы оқырманды түпнұсқаға жақындатады, соның нәтижесінде басқа ұлт тілін оқып, үйренуге көмектеседі, бағыт беретіндігі баяндалады. Аудармашы шығармашылық қатынасты қалыптастырушы, мәдениетті жалғастырушы деп есептеп, түпнұсқаның шығармашылық ұзақ өмір сүруі оның идеялық және көркемдік құндылығына назар аудартады. Аударма шығармасының осы құндылығы сақталғанда ғана ол өзге халықтың рухани жемісіне айналады деген қорытынды жасайды.

Библиографические ссылки

1 Гете. Собрание сочинений в десяти томах. – Том 1. Художественная
литература. – М., 1975. – 528 с.
2 Абай. Стихи. – Алматы: Ғылым,1995. – 207 c.
3 Торайгыров С. Избранное [переводы] / Торайгыров Султанмахмут;
предисл. З. Ахметова.– Алма-Ата: Казгослитиздат,1958. – 166 с.
4 Левый И. Искусство перевода. – М.: Прогресс, 1974. – 395с.
5 Нечкина М.В. Функция художественного образа в историческом
процессе. – М.: Наука,1982. – 321 с.
6 Сагандыкова Н.Ж. Основы хужожественного перевода.– Алматы:
Санат,1996. – 208 с.

Загрузки

Опубликован

2015-10-19