Концептуализация гендерного аспекта в художественном пространстве современной прозы.Қазіргі прозаның көркем кеңістігінде гендерлік аспектінің тұжырымдамалануы

D. Aldasugirova

Авторы

D. Aldasugirova Казахский государственный женский педагогический университет

40 42

Ключевые слова:

концептуализация вопроса гендера, теоретические положения гендера, социальная проблематика женской прозы, гендердің концептуалдық мәселелері, гендердің теориялық жағдайлары, әйел прозасының әлеуметтік проблемасы.

Аннотация

Данное исследование посвящено вопросам концептуализации гендерного аспекта в художественном пространстве текста. Основой гендерных исследований становится выявление разницы в статусах и ролях в жизни мужчин и женщин, а главным приоритетом выступает анализ феноменов власти и доминирования, утверждаемых в обществе через гендерные роли и отношения. Современные теоретические положения гендера позволяют по-новому интерпретировать и произведения художественной литературы, где наглядно и глубоко воплощаются мужской и женский взгляд на мир - «гендерная картина мира». В данном случае освещается проблема женского творчества, а именно писателей-женщин, считающаяся значимой и обретающая новые перспективы в связи с успехами гендерологии. Появление гендерной проблематики в самых разных науках не только обновляет их терминологически и методологически, но и меняет качественно, вводя аксиологический плюрализм в отношении концепций данной науки и изменяя жесткие границы между различными науками, сближая их друг с другом на основе междисциплинарности как принципа гендерных исследований. Бұл зерттеу қазіргі прозаның көркем кеңістігінде гендерлік аспектінің тұжырымдамалануы мәселелеріне арналған. Өмірде ерлер мен әйелдердің мәртебесі мен рөлдері айырмашылықтарын анықтап, айқындау гендерлік зерттеулердің негізгі болып отыр, ал басты басымдық ретінде билік пен басыңқы феномендерін қоғамда қалыптасқан гендерлік қарым-қатынас пен рөл арқылы сараптау алға шығып отыр. Гендер ғылымының қазіргі теориялық ағымдары көркем әдебиеті жаңаша көзқараспен талдауға мүмкіндік беріп отыр. Көркем әдебиетте ерлер мен әйелдердің дүниеге көзқарастары анық көрінетін кездер болады, яғни «әлемнің гендерлік бейнесі» айқын көрінеді Біздің жағдайымызда әйел шығырмашылығы атап айтқанда, жазушы-әйелдер мәселесі қарастырылады, мұнда жазушы-әйелдердің гендерологияның табыстарының молаюына байланысты жаңа мүмкіндіктер мен мәнге ие бола бастады. Гендерлік мәселенің түрлі ғылым салаларында қозғалуы жаңа терминдердің, әдістемелік қырлардың жаңаруына алып келеді. Сонымен бірге, бұрын бір-бірімен алшақ болған ғылымдар арасында байланыстың қайда болуына, ғылым салаларының көпқырлы әмбебап болуына әсер етеді

Библиографические ссылки

1 Ровенская Т.А. Женская проза 1980-90-х гг. В поисках "материнского языка" // Материалы Первой Международной конференции "Гендер: язык, культура, коммуникация". – МГЛУ.1999.
2 Брандт Г.А. Современный феминизм: переворот в историко-философской антропологической традиции Западной Европы. Адам и Ева. Альманах гендерной истории. – Москва: ИВИ РАН, 2003. – № 6.
3 Бем С. Линзы гендера: Трансформация взглядов на проблему неравенства полов / Пер. с англ Антология гендерных исследований. Сб. пер. / Сост. и комментарии Е. И. Гаповой и А. Р. Усмановой. – Минск: Пропилеи, 2000.
4 Булычев И.И. Гендерная картина мира. М. – 2006.
5 Арбатова М. И. Женская литература как факт состоятельности отечественного феминизма // Преображение. – 1995. – № 3.
6 Барзах А. Людмила Петрушевская. Критическая Масса. М. – 2004.
7 Бастриков А.В. Особенности женской картины мира (на материале текстов Л.Петрушевской) // Русская и сопоставительная филология: Лингвокультурологический аспект / Казан. гос. ун-т. филол. фак-т. – Казань: Казан. гос. ун-т, 2004.
8 Бовуар де, С. Второй пол. М., 1998.
9 Большакова А. Ю. Гендер // Западное литературоведение XX в.: Энциклопедия. – Москва. Intrada, 2004. (ИНИОН РАН. Центр гуман. научно-инф-х исследований. Отдел литературоведения) главн. научн. редактор Е.А. Цурганова. – М., 2004.
10 Большой толковый социологический словарь (Collins). Том 1 (А-О): пер. с англ. – М.: Вече, АСТ, 1999.