«Құлагер» ән-өлеңі туралы. Стихотворения Акана сери, посвященные Кулагеру

Аннотация

Мақалада «өнерінен өмірі сұлу», аса көрнекті әнші-композитор Ақан сері Қорамсаұлының жүйрік ат, құмай тазы, қыран бүркіт ұстаған өзгеше өмірі, ерекше өнері және серінің қанаты болған жүйрік аты – Құлагер туралы сөз болады. Үш жүздің басын қосқан Сағынайдың асында үш жүз жиырма үш ат қосылған аламан бәйгенің алдында қара үзіп, оқ бойы алды келе жатқан ерен жүйрік Құлагерді көре алмаған дұшпандары Батыраш, Қотыраштың қастандықпен мерт қылғаны белгілі. Осы ауыр қайғыға арнаған Ақан серінің мұңға, зарға толы «Құлагер» ән-өлеңі мақалада талқыланады. В этой статье рассматриваются стихи, песни знаменитого поэта, композитора и певца қазахского народа Акана сери, посвященные его скакуну Кулагер. Акан сери был приглашен на поминки известного человека по имени Сагынай; он не хотел ехать, так как знал, что туда съедутся многие его завистники. Но влиятельные люди аула уговорили его поехать вместе с ними. На эти поминки приехали дети богачей по имени Батыраш, Котыраш, у которых были быстроходные кони. Они слышали, что Акан собирается выставлять своего Кулагера на скачки, которые устраивались после этих поминок в память о знатном человеке. Они приготовили в засаде, в камышах, своих людей с целью навредить чем-либо Кулагеру, если их лошади будут отставать. В те времена на скачках лошадей пускали по степи. Увидев, что Кулагер идет впереди всех, ожидавшие в засаде забили его насмерть дубинками. Смерть любимого скакуна Кулагера оказала огромное влияние на творчество Акан сери. Этому событию, происшедшему в середине 80-х годов XIX в., он посвятил множество стихотворений, самое значительное из которых носит название «Құлагер».