Орыс тіліндегі түркизмдердің лексика- семантикалық жағынан игерілуі. Лексико- семантическое освоение тюркизмов в русском языке.

Аннотация

Бұл мақала ең әуелі «тюркизм» сөзіне түсініктеме беріліп, қазіргі таңда қаншалықты зерттелгені туралы айтылған. Қазіргі таңда түркі тілдері кең таралған, жоғары дамыған ұлттық тілдер қатарына жатады. Бұл сөзіміз ерекше назар аударылып, қазіргі кезде, яғни қостілділік кезеңінде өзекті тақырыптардың бірі болып отыр. Орыс-түркі тілдерінің байланысын, қарым-қатынасын зерттей келе, орыс тілінде түркі сөздерін зерттеу XVIII ғасырдың екінші жартысында басталды. Орыс тіліне ертеден еніп, әбден сіңісіп кеткен түркі сөздері қазіргі орыс тілінің ішкі заңдылықтарына толық бағынып, соған сәйкес фонетикалық, грамматикалық өзгерістерге ұшырап отыратыны белгілі. Сонымен бірге мұндай түркі сөздері семантикалық, яғни мағыналық жағынан да өзгере береді. Семантикалық өзгерістер үш түрлі болады, осы өзгерістер ауызекі тілде, диалектілерді және мақал-мәтелдерде де көрініс тапқан. Данная статья начинается с объяснения, что такое тюркизмы и как исследуются тюркские слова в наши дни. В настоящее время тюркские языки являются высокоразвитыми национальными языками с весьма широкими общественными функциями. Этот факт заслуживает особого внимания и является особенно актуальным в наше время – время реального двуязычия. Рассматривая историю исследования русско- тюркских языковых связей, выяснилось, что тюркские слова стали рассматриваться в русском языке во второй половине XVIII века. Тюркизмы в процессе их освоения подвергались разного рода изменениям, подчинялись законам развития русского языка, его функционально- стилистическим нормам. Семантические изменения заимствований шли тремя путями; даются примеры таких слов в устной речи, в диалектах и пословицах.