Изафеттің ІІ түрі және Әбілғазы баһадүр ханның «Түркі шежіресінің тезаурус сөздігінде» кездесетін изафеттік тіркестер. Виды изафета ІІ вида, которые встречаются в словаре Абилгазы баһадур хана под названием "Түркі шежіресінің тезаурус сөздігі"
Ключевые слова:
изафет, изафеттің ІІ түрі, сөздікте кездесетін изафеттік тіркестер, изафеты ІІ вида, изафеты, которые встречаются в словаре.Аннотация
Бұл мақалада изафеттің ІІ түрі және Әбілғазы баһадүр ханның «Түркі шежіресінің тезаурус сөздігінде» кездесетін изафеттік тіркестер жайлы айтылады. Тілдің морфология саласында изафеттік тіркесті құрылым түсінігі бар. Араб тілінің «Аль – идафату» сөзінен қалыптасқан бұл түсінік тікелей аударғанда қосымша, үстеме деген ұғымды білдіреді. Изафеттің ІІ түрінің мағыналық қатынастары да көне түркі дәуірінен белгілі туралы сөз қозғалады. Изафеттер туралы және оның үш түрінің сөйлемдегі қызметі жөнінде белгілі профессор Талғат Сауранбаевтың пікірі айтылған. Сонымен қатар изафет жайлы көптеген ғалымдардың ойлары келтірілген. Изафеттің екінші түріне жататын тіркестерде де тіркес құраушы сөздердің орын тәртібі тұрақты болады, олардың арасына басқа сөз қосуға болмайды. Изафеттің бұл түрі де бұрыннан келе жатқан көне тіркестер қатарына жатады. Өйткені бұл үлгі қазіргі түркі тілдерінің барлығында бар әрі көне түркі жазбаларында да ұшырасады. В этой статье расматриваются изафеты ІІ вида, которые встречаются в словаре Абилгазы баһадур хана под названием " Түркі шежіресінің тезаурус сөздігі". В отрасли морфологии языка есть понятие структуры изафета. Это понятие сформировалось из арабского языка, обозначает "Аль - из слова идафату", если сделать прямой переводит, то оно дает значение как дополнительнение. Смысл изафета ІІ вида известен нам с тюрких эпох. В этой статье дается мнение известного профессора Талгата Сайранбаева об изафете и трех видах изафета в направлении деятельности в предложении, а также мысли других ученых.Библиографические ссылки
1 Қамзаев К. Изафеттің екінші түрі және оның атаулық тіркеске ұласуы // Ізденіс. Гуманитарлық ғылыми сериясы. – 1998. – № 6. – 25-28 б.
2 Қамзаева Г. Изафеттік құрылыс // Қазақ тілі мен әдебиеті. – 1999. – № 1. – 21-24 б.
3 Сауранбаев Н.Т. Қазақ тіліндегі құрмалас сөйлемдер жүйесі. – Алматы, 1948. – 20-24 б.
4 Мамырбекова Г.М., Сейтбекова А.А. Әбілғазы баһадүр ханның «Түркі шежіресінің тезаурус сөздігі». – Алматы, 2011. – 320 б.
2 Қамзаева Г. Изафеттік құрылыс // Қазақ тілі мен әдебиеті. – 1999. – № 1. – 21-24 б.
3 Сауранбаев Н.Т. Қазақ тіліндегі құрмалас сөйлемдер жүйесі. – Алматы, 1948. – 20-24 б.
4 Мамырбекова Г.М., Сейтбекова А.А. Әбілғазы баһадүр ханның «Түркі шежіресінің тезаурус сөздігі». – Алматы, 2011. – 320 б.
Загрузки
Опубликован
2015-10-19
Выпуск
Раздел
Молодые авторы
