Полисемантическая структура произведений Чингиза Айтматова. Ш. Айтматовтың шығармаларындағы көп семантикалық құрамалары.

Аннотация

Статья посвящается анализу полисемантической структуры произведений Чингиза Айтматова: повести «Джамиля», романов «Плаха» и «Буранный полустанок». Названные произведения объединяют, по словам автора, творческие искания героев, творческое использование художником мифов, созданных народом, в которых заключены немалые художественные возможности. В статье анализируется повесть «Джамиля», которую Луи Арагон назвал «самой прекрасной повестью о любви» которую перевел на французский язык, и это произведение стало читаемой во многих странах мира. Тема настоящей любви нерасторжимо сплетена в повести с темой настоящего искусства, вливающего в человека новые силы, открывающего ему подлинную красоту и правду. Научное наблюдение творческой лаборатории Чингиза Айтматова при написании романа «Плаха» посвящено анализу кризиса нравственности, этой всеобщей беде человечества, расшатавшего собственные опоры существования. Три разные по композиции части романа раскрывают нравственные устои человечества. Заключительной частью статьи является показ полисемантической структуры романа «Буранный полустанок» Чингиза Айтматова, где затронуты три цикла из жизни: картины жизни маленького железнодорожного полустанка, его немногочисленных обитателей, беззаветных, честных тружеников, заброшенных судьбой за границу Сары-Озекских пустынных земель; миф о Найман-Ане и её сыне-манкурте; фантастическая история космонавтов с американо-советской орбитальной станции «Паритет». Бұл мақалада Ш. Айтматовтың «Жәмила», «Жанпида» және «Боранды бекет» атты шығармаларындағы көп семантикалық құрылымдары зерттеледі. Автордың айтуы бойынша, бұл шығармаларды ұйымдасты- ратын ортақ мәселелер – ол бейнелердің шығармашылық ізденісі, жазушылардың мифті пайдалануы және басқа шығармашылық құбылыстарды табу жолдары. Мақала «Жәмила» повесін Луи Арагон «самая прекрасная повесть о любви» – деп айтқаны және француз тіліне аударып, бүкіл әлемге танытқаны аңықталады. Бұл шығармада махаббат тақырыбы және өнер тақырыбы қандай күш-қайрат өмірге әсер ететініне көзіміз жетеді. Полисемантическая структура произведений Чингиза Айтматова Ш. Айтматовтың «Жанпида» атты романындағы үш композициялық бөлшектері қалай адамгершілік проблемасымен біріктілуі байқалады. Ш. Айтматовтың «Буранный полустанок» атты романындағы үш көп семантикалық құрамалары дәлелденеді және мәнгүрт мәселесі зерттеледі. Адамның бойындағы естелік сарыны романның негізгі мәселесі болғаны дәлелденеді. Мақаланың соңында Ш. Айтматовтың шығармаларындағы пайдаланған көп семантикалық құрамдар ерекше болып табылады.