Фразеологиялық тіркестерді тақырыптық-мағыналық топтарға бөлудің теориялық негіздері. Теоретические основы тематико-семантической классификации фразеологических сочетаний

Авторы

  • Zh. D. Baiteliyeva Назарбаев университеті

Ключевые слова:

фразеологиялық тіркестер, тақырыптық-мағыналық топтар, уәждеме, экстралингвистикалық факторлар, фразеологические сочетания, тематико-семантическая классификация, мотивация, экстра- лингвистические факторы.

Аннотация

Мақала мазмұны қазақ тіл біліміндегі фразеологиялық тіркестерді тақырыптық-мағыналық топтарға бөлудің теориялық негіздерін қарастырады. Сонымен қатар тақырыптық-мағыналық топтарға бөлудегі әрбір ғалымның ұстанған принциптерінің ерекшеліктерін талдап көрсетеді. Қазақ тіл білімінде фразеологиялық тіркестер түрлі аспектіде зерттелініп келеді. Соның ішінде этнолингвистикалық сипатын зерттеуде фразеологиялық тіркестерді тақырыптық-мағыналық топтарға бөліп қарастыру маңызды рөл атқарады. Сондықтан мақалада осы тілдік бірліктерді топтастырудың теориялық жағын қарастырған еңбектерге шолу жасалды. Сонымен қатар қазақ тіл білімінде фразеологиялық тіркестерді зерттеген ғалымдардың ғылыми еңбектеріндегі тақырыптық-мағыналық топтарға бөлуде ұстанған принциптері де сөз болды. Мақаладағы негізгі ойлар тілді ұлт танымымен тығыз байланыста қарастыруды көздейді. Себебі фразеологиялық тіркестерді тақырыптық-мағыналық жағынан топтастыру, ең алдымен, олардың тілдік қолданыс аясын анықтайды, халықтың тілжасамдық ұзақ процесін, оның мәдени, рухани, әлеуметтік-экономикалық тұрмыс-тіршілігінің белгілі бір шамада елеулі деген аспектілерін көрсетеді. В данной статье рассматриваются теоретические основы тематико-семантической классификации фразеологических сочетаний. А также анализируются особенности принципов каждой классификации. В казахском языкознании фразеологические сочетания исследуется в разных аспектах. В исследованиях этнолингвистической характеристики фразеологических сочетаний имеет важную роль тематико-семантическая классификация. Поэтому в сатьте делается обзор на научные труды, которые рассматривали теорию классифи- каций языковых единиц. А также рассматриваются принципы ученых о разделении тематико-семантической классификации, которые исследовали фразеологические сочетания в казахской языкознаний. Основные мысли в стаьте направлены на тесные отношения «язык и познание наций». Потому что тематико-семантическая классификация фразеологических сочетаний определяют в первую очередь сверу языковых применений и в какой-то мере показывает важные аспекты длительного процесса национальной словооброзаваний.

Библиографические ссылки

1 Копыленко М.М., Попова З.Д. Очерки по общей фразеологии. –Воронеж: Воронежский университет, 1972. – 123 с.
2 Филин Ф.П. Очерки по теории языкознания. – М.: Наука, 1982. – 430 с.
3 Калиев Б. Лексико-семантическая и морфологическая структура названий растений в казахском языке. – Алматы: Мектеп, 1996. – 168 с.
4 Шойбеков Р. Қазақ зергерлік өнерінің лексикасы. – Алматы: Қазақстан, 1993. – 191 б.
5 Манкеева Ж. Мәдени лексиканың ұлттық сипаты. – Алматы: Ғылым, 1997. – 272 б.
6 Қайдар Ә. Қазақ тілінің өзекті мәселелері. – Алматы: Ана тілі, 1998. – 304 б.

Загрузки

Опубликован

2015-10-19