Қазақ батырлар жырларындағы «Адам» концептісі

Авторы

  • Ж. C. Ергубекова А. Ясауи атындағы ХҚТУ-дің PhD докторанты, Түркістан
        67 171

Ключевые слова:

Фольклорды, этнос, халық.

Аннотация

Мақалада эпикалық фольклор мәтінінде адамның жалпы және жекелеген кейіпкерге байланысты бейнелері жасалынатындығы, бұл бейнелердің когнитивтік лингвистикада адамның тілдік концептуалдық моделі ретінде зерттелінетіндігі айтылды; эпикалық «батыр» концептісіне лингвомәдениеттанымдық және лингвокогнитивтік талдау жасалып, концептілер жүйесінде қарастырылды. Концепт «человек» занимает центральное место в лингвоментальном пространстве казахского эпического фольклора и в героическом эпосе представляет собой по сути концепт «батыр» (эпический герой). Концепт «батыр» формируется и дополняется такими концептами, как «вооружение батыра», «конь батыра», «бездетные родители батыра, вымолившие его (батыра) у бога», «любимая красавица-жена». Концепт «батыр» представлен, как мы видим, и другими концептами, в совокупности формирующие его целостной образ. Часть названных концептов подвергнута анализу в настоящей статье. Эти концепты по отношению к концепту «батыр» являются микроконцептами.

Библиографические ссылки

1. Карасик В.И. Языковой круг: личность, концепт, дискурс. – Волгоград: Перемена, 2002. – 477 с.

2. Жапақов С.И. Эпикалық фразеологизмдердің когнитивтік негіздері: филол.ғыл.канд.дисс.: 10.02.02. – Алматы, 2003. – 107 б.

3. Сыздықова Р. Сөз құдіреті. – Алматы.:Санат, 1997 – 224 б.

4. Тілеубердиев Б.М. Қазақ ономастикасының лингвокогнитивтік аспектілері. –Алматы: «Арыс» баспасы, 2006. – 208 б.

5. Липец Р.С. Образы батыра и его коня в тюрко-монгольском эпосе. М.: Издательство «Наука», 1984. – 262 с.

Загрузки

Как цитировать

Ергубекова Ж. C. (2015). Қазақ батырлар жырларындағы «Адам» концептісі. Вестник КазНУ. Серия филологическая, 136(2). извлечено от https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/705