Қадыр Мырза Әлидің ғибратты әңгімелеріндегі лексикалық қайталамалар және олардың стильдік қызметі.Лексические повторы и их стилистическая функция в назидательных рассказах Кадыра Мырза Али.

Аннотация

Бұл мақалада жазушы Қадыр Мырза Әлидің «Ғибратнама» жинағына енген ғибратты шағын әңгімелеріндегі лексикалық қайталамалар қарастырылады.Туындының оқырманына әсерлі болуы үшін жазушы түрлі әдіс-тәсілдерді қолданады.Қайталамалар осындай әдіс-тәсілдердің бірі болып табылады. Мақалада қайталама терминінің қазақ тіл білімінде зерттелуі жайлы қарастырылып, қайталамалардың термин ретінде және стильдік категория ретінде орнығуы жайлы айтылады. Лексикалық қайталамалардың контактілі, дистантты түрлерінің мәні ашылып, олар жазушы әңгімелерінен алынған мысалдармен дәйектеліп отырады. Сондай-ақ лексикалық қайталаманың сақина қайталама және еспе қайталама түрлеріне түсінік беріліп, олардың мәтіндегі қызметі мысалдармен дәлелденеді. Лексикалық қайталамаларды уәжді қолдана отырып, мәтіннің эмоционалдық бояуын күшейтіп, стильдік мақсатта ұтымды қолдана білу – ұлы қаламгердің шеберлігі. В данной статье рассматриваются лексические повторы в коротких назидательных рассказах писателя Кадыра Мырза Али, которые вошли в сборник «Гибратнама». Для экспрессивного воздействия произведения на читателя писатель использует разные методы, одним из которых являются повторы. В статье рассматривается вопрос исследования термина «повтор» и становления его в качестве термина и стилистической категории в казахском языкознании. Раскрыты значения контактных и дистантных видов лексических повторов с помощью примеров из рассказов писателя. Также даны разъяснения таким видам лексических повторов, как кольцевые и стыковые, их функции в тексте обоснованы примерами. Мотивированное использование лексических повторов и умение их выгодно использовать в стилистических целях усиления эмоциональной окраски текста являются мастерством великого писателя.