Публицистикалық стильдегі сөз жанрларының прагматикалық аспектісі. Прагматические аспекты речевых жанров в публицистическом стиле.

Авторы

  • B. Rustembekova Казахский национальный университет имени аль-Фараби, г. Алматы

Ключевые слова:

публицистикалық стиль, сөз жанрлары, прагматика, хабар жанры, медиамәтін тақырыбы, публицистический стиль, речевые жанры, жанры новостей, название медиатекста,

Аннотация

Бұл мақалада – медиамәтін тілінің жанрлық ерекшелігі, сондай-ақ публицистикалық стильдің прагматикалық аспектісі жүйелі түрде жан-жақты қарастырылады. Заманауи сөз жаңа формат пен мәселенің әр қиырын, түрлі бағытын қамтиды. Сөз жанрларының көркемдік күші – адам жанының тереңіне еніп, қоғамдық мәселелерді қозғап, қоғамға ой салып үндейді. Публицистикалық стильдің ауызша түрі бүгінгі мәдени коммуникацияның жоғары формасын құрайды. Әдеби тіл – қоғам өмірінің сан-саласын қамтитын, қоғам мен әлеуметтің қажеттерін өтейтін қатынас құрал. Сала-сала бойынша қызметінің түрлері көбейген сайын әдеби тілдің функционалдық стильдің тармақ тары қалыптасып, бір-бірінен ара-жіктері ашылып, дамиды. Осы даму барысында функционалды стильдердің сөз жанрлары көбейеді, сөз байлығының қатары түзіледі, жиі қолданылатын сөздер тобы анықталады. Ал әдеби тіл әр стилі деңгейлік дәрежеде жан-жақты зерттелді деп айта алмаймыз. Сондай зерттеуді қажет етіп тұрған функционалдық стильдік тармақтың бірі – публицистикалық стиль, атап айтсақ, оның негізін құрайтын сөз жанрлары болып табылады. Ізденіс барысында қарастырылған мәселелердің шешімін іздеуде белгілі публицистердің теориялық- танымдық еңбектері басшылыққа алынды. В статье рассматриваются жанровые особенности медиа текста, а также в полном смысле прагматические аспекты публицистического стиля. Современная публицистическая речь охватывает новые форматы и содержание в разных направлениях. В публицистических выступлениях широко используются разговорная лексика, простые конструкции предложений, неполные вопросительные и восклицательные предложения, обращения, реже употребляются причастные и деепричастные обороты, они заменяются придаточными предложениями, однородными членами. Устная публичная речь богата фразеологизмами, образными средствами, в ней чаще, чем в обычной устной речи, употребляются эпитеты, сравнения, метафоры. Жанры публицистического стиля разнообразны, это характерно для современного казахского литературного языка. Данное исследование посвящено жанровым разновидностям публицистического стиля.

Библиографические ссылки

1 Сағындықұлы Б. «Мухаббат-наме» ескерткішінің (ХІҮ ғ.) мәтіні. – Алматы, 2007.
2 Убайдуллаева Г.Ж. «Мухаббат-наме» дастанының текстологиясы. Канд. дисс. – 2002.
3 Қашқари М. «Түрік сөздігі: (Диуани лұғат-ит-түрік): 3 томдық шығармалар жинағы / Қазақ тіліне аударған, алғы сөзі мен ғылыми түсініктерін жазған А.
4 Егеубай. 2-том. – Алматы: ХАНТ баспасы, 1998.
5 Хорезми. Махаббатнаме (ауд. А.Қыраубаева). – Алматы: Жалын, 1985.
6 Наджип Э.Н. Хорезми Мухаббат-наме.–Москва: Издательство восточной литературы, 1961.
7 Кононов А.Н. Грамматика языка тюркских рунических памятников (ҮІІ-ІХ вв.). – Ленинград: Наука, 1980.
8 Древнетюркский словарь. – Ленинград, 1969.

Загрузки

Опубликован

2015-10-19