импровизатор; ауызша-стилдік техника; эпостық формула; ырғақ; эпос; эпостаным; фольклористика; жанр; сюжет; миф; салт-жоралғы; ғұрып; бастапқы дәстүр; ата-баба ғибадаты; құрылымдық сын.
15 11
Keywords:
improviser, oral, stylistic technique, the epic formula, rhythm, epic, epic poetry folklore, genre, plot, myth, rite, ritual, primordial tradition, the cult of ancestors, constructive criticism.Abstract
Мақалада Парри-Лорд мектебінің қазақ эпостанымына тигізген әсері толығырақ зерттелген. Мысалыға Б.Ш. Абылкасимовтың фундаменталды ғылыми зерттеуінен мән-мағынаны, эпостық формуланың стильді тәсіл ретінде пайда болуы, сондай-ақ ауызша-стильді техниканың формальды-стилдік және көркем-поэтикалық заңдылықтары мен формулдық, тұрақтылық, жеке сөздердің үнемі бір позицияда болуы, стереотиптілік, синтактикалық біркелкілік сияқты маңызды белгілері бар құрамды-стилистикалық бөлімдерден тұрады. Мақаланың артықшылығы талқылау сипатының болуында. Онда Парри-Лорд концепциясының негізгі шешімдерін дәлелдейтін мысалдар келтірілген, оларды қажетті бағытта дамып жатқан – эпостың пайда болуы, эпостық формул, жырау мәтінінің толық нұсқасы, фольклордың, мифтің, салт пен жоралғының ежелгі кезге барып тірелуі. Зерттеуші Б.Ш. Абылкасимовтың жалпы сыни монографиясына сүйене отырып, біз жыраулар мен ақындардың әртүрлі поэтикалық жүйесіне, мәтіннің әртүрлі әлеуметтік қызметтеріне, әртүрлі ауызша-стильді «формулдық» техникаға құрылымдық шешім шығара аламыз, сол себепті мұнда дифференциалды жанрлармен байланысты олардың әлеуметтік қызметтері мен генезисі маңызды сұрақ болып табылады.References
1.1. Aбылкасимов Б.Ш. Стилистические формы и средства в жанре толгау. В кн.: Жанр толгау в казахской устной поэзии. – Алма-Ата: Наука, 1984. – 120 с.
2.2. Нурмагамбетова O.A., Кидайш-Покровская Н.В. Героическая поэма «Кобланды-батыр». В кн.: «Кобланды-батыр». Казахский героический эпос. – М.: Главная редакция восточной литературы, 1975. – 446 с.
3.3. Guenon R. Formes traditionnelles et cycles cosmiques. – Paris: 1995.
4.4. Maгауин M. Поэзия казахских степей. Поэты Казахстана. – Ленинград: Советский писатель, 1978. – 608 с.
1.1. Abylkasimov B.Sh. Stilisticheskie formy i sredstva v zhanre tolgau. V kn.: Zhanr tolgau v kazahskoj ustnoj pojezii. – Alma- Ata: Nauka, 1984. – 120 s.
2.2. Nurmagambetova O.A., Kidajsh-Pokrovskaja N.V. Geroicheskaja pojema «Koblandy-batyr». V kn.: «Koblandy-batyr». Kazahskij geroicheskij jepos. – M.: Glavnaja redakcija vostochnoj literatury, 1975. – 446 s.
3.3. Guenon R. Formes traditionnelles et cycles cosmiques. – Paris: 1995.
4.4. Magauin M. Pojezija kazahskih stepej. Pojety Kazahstana. – Leningrad: Sovetskij pisatel’, 1978. – 608 s.
2.2. Нурмагамбетова O.A., Кидайш-Покровская Н.В. Героическая поэма «Кобланды-батыр». В кн.: «Кобланды-батыр». Казахский героический эпос. – М.: Главная редакция восточной литературы, 1975. – 446 с.
3.3. Guenon R. Formes traditionnelles et cycles cosmiques. – Paris: 1995.
4.4. Maгауин M. Поэзия казахских степей. Поэты Казахстана. – Ленинград: Советский писатель, 1978. – 608 с.
1.1. Abylkasimov B.Sh. Stilisticheskie formy i sredstva v zhanre tolgau. V kn.: Zhanr tolgau v kazahskoj ustnoj pojezii. – Alma- Ata: Nauka, 1984. – 120 s.
2.2. Nurmagambetova O.A., Kidajsh-Pokrovskaja N.V. Geroicheskaja pojema «Koblandy-batyr». V kn.: «Koblandy-batyr». Kazahskij geroicheskij jepos. – M.: Glavnaja redakcija vostochnoj literatury, 1975. – 446 s.
3.3. Guenon R. Formes traditionnelles et cycles cosmiques. – Paris: 1995.
4.4. Magauin M. Pojezija kazahskih stepej. Pojety Kazahstana. – Leningrad: Sovetskij pisatel’, 1978. – 608 s.
Downloads
How to Cite
Жаңабаев, Қ., & Ақбердіқызы, У. (2016). импровизатор; ауызша-стилдік техника; эпостық формула; ырғақ; эпос; эпостаным; фольклористика; жанр; сюжет; миф; салт-жоралғы; ғұрып; бастапқы дәстүр; ата-баба ғибадаты; құрылымдық сын. Eurasian Journal of Philology: Science and Education, 156(4). Retrieved from https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/1469
Issue
Section
Literary Critisim
