Этнолингвистический анализ некоторых архаизмов в азербайджанских диалектах. Әзірбайжан диалектісіндегі кейбір архаизмдерге этнолингвистикалық сараптама

Аннотация

В данной статье проводится этнолингвистический анализ родственных терминов, которые в некоторых говорах являются на данный момент архаизмами. Такие однокоренные термины родства, как «gәyәv, göm, giyәv» и другие отражают специфические особенности той или иной группы тюркских языков. Исследование корня, участвовавшего в течение многих веков в словообразовательном процессе тюркских языков, приводит ясность в некоторые вопросы, связанные с историей этнолингвистического анализа. Анализ диалектов и говоров азербайджанского языка показывает, что некоторые диалектизмы, по-сути дела, являются архаизмами в локальном ареале их распространения. Является ли причиной этому огромное влияние литературного языка на диалекты посредством телевидения, радио, публикаций изданий или же это влияние соседних диалектов и говоров посредством тесных взаимосвязей. В статье анализируются эти и другие лингвистические и экстралингвистические процессы, способствующие устарению тех или иных терминов. Мақалада қазіргі тілімізде көнерген сөздер болып табылатын кейбір туыстас терминдерге этнолингвистикалық сараптама жүргізілген. Түбірлес термин сөздер түркі тілдерінде өзіндік ерекшеліктерімен айрықша. Ұзақ жылдар бойы түркі тілдерінің сөзжасамына ықпал еткен түбірлерді зерттеу этнолингвистикалық сараптама тарихының бірқатар мәселелерінің басын ашып берді. Әзірбайжан тіліндегі говорлар мен диалектілерді талдағанда олар таралуы бойынша аймақтық архаизмдерге жатады. Әдеби тілдің бұндай үлкен өзгерісіне теледидар, радио, баспасөздің әсері ме немесе көрші диалектілер мен говорлардың тығыз қарым-қатынасының әсері ме? Міне, бұл мақалада осындай терминдердің жойылып кетуіне әсер етуші лингвистикалық және экстролингвистикалық үдерістерге талдау жасалады.