Культ» концептісінің тілдік репрезентанттары
35 17
айтылады. «Культ» концептісі қандай да болмасын халықтың рухани
мәдени концептілер жүйесінде өзіндік орны бар концептілерінің бірі.
Культ өзінің абстракциялы сипаттамасы бойынша өте күрделі.
Қазіргі тіл білімінде тілді ұлттың руханимәдени қазынасы ре
тіндегі зерттеудің ауқымы кеңейе түсуде. Тілдегі әртүрлі бірліктер
арқылы халықтың өмір сүру тәжірибесі мен салтсанасынан, әдетғұ
рыптарынан, тұрмыстіршілігінен, дүниетанымынан, нанымсенімде
рінен хабардар болуға болады. Тіл білімінің антропология, психоло
гия, философия, логика, мифология, этнография, т.б. салаларымен
тығыз байланыста зерттелуі нәтижесінде танылып, ашылып отырған
түркі тілдеріндегі культтік фразеологизмдердің мағынасын түрлі ас
пектіде қарастыру – жаңаша көзқарастың дәлелі. «Культ» концептісі
қандай да болмасын халықтың руханимәдени концептілер жүйесін
де өзіндік орны бар концептілерінің бірі. Рухани мәден
Кілттік сөздер:
«Культ» концепті, сыйыну, табыну, бас ию, құрмет¬Аннотация
Мақалада «Культ» концептісінің тілдік репрезентанттары туралыайтылады. «Культ» концептісі қандай да болмасын халықтың рухани
мәдени концептілер жүйесінде өзіндік орны бар концептілерінің бірі.
Культ өзінің абстракциялы сипаттамасы бойынша өте күрделі.
Қазіргі тіл білімінде тілді ұлттың руханимәдени қазынасы ре
тіндегі зерттеудің ауқымы кеңейе түсуде. Тілдегі әртүрлі бірліктер
арқылы халықтың өмір сүру тәжірибесі мен салтсанасынан, әдетғұ
рыптарынан, тұрмыстіршілігінен, дүниетанымынан, нанымсенімде
рінен хабардар болуға болады. Тіл білімінің антропология, психоло
гия, философия, логика, мифология, этнография, т.б. салаларымен
тығыз байланыста зерттелуі нәтижесінде танылып, ашылып отырған
түркі тілдеріндегі культтік фразеологизмдердің мағынасын түрлі ас
пектіде қарастыру – жаңаша көзқарастың дәлелі. «Культ» концептісі
қандай да болмасын халықтың руханимәдени концептілер жүйесін
де өзіндік орны бар концептілерінің бірі. Рухани мәден
Библиографиялық сілтемелер
1 1.Токарев С.А. Ранние формы религии. – М.: Политиздат, 1990. – 622 с.; Ранние формы религии. – М., 1964. – 283 с.
2 2.Акатаев С.Н. Культ предков у казахов и его этногенетические и иcторико-культурные истоки. Дисс....канд. философ. – Алматы, 1973. – 191 с.
3 Снесарев Г.П. О причинах сохранения религиозно-бытовых прежитков у узбеков Хорезма. // Советская этнография. – 1957. – № 2. – С. 82.
4 4.Мифы, культы, обряды, народов зарубежной Азии. – М.: Наука, 1986; Символика культов и ритуалов народов зару- бежной Азии. – М.: Наука, 1980.
5 5.Толеубаев А.Т. Реликты доисламских верований в семейной обрядности казахов (Х1Х-нач. – ХХв.). – Алма-Ата: Наука, 1991. – 214 с.
6 6.Баялиева Т.Д. Доисламские верования и их пережитки у киргизов. – Фрунзе: Илим. 1972. –170 с.
7 7.Снесарев Г.П. Реликты домусульманских верований и обрядов у узбеков Хорезма. – М.: Наука, 1969. – 336 с
8 8.Сагалаев А.М. Мифология и верования алтайцев. Центрально-Азиатские влияния. –Новосибирск: Наука, 1984. – 120 с.
9 9.Ахметов Ә.Қ. Түркі тілдеріндегі табу мен эвфемизмдер (салыстырмалы этнолингвистикалық зерделеу). – Алматы: Ғылым, 1995. – 176 б.
10 10.Ғабитханұлы Қ. Наным-сенімге байланысты қазақ тіліндегі тұрақты тіркестер: фил. ғыл. канд. дис: 10.02.02. – Алматы, 1995. – 182 б.
11 11.Рысбаева Г.Қ. Древнетюркские верования в языковой картине мира // Наука и новые технологии. – Бишкек, 2009. – № 7. – С. 271-274.
12 12.Русско-киргизский словарь / Под ред. К.К. Юдахина. – М., 1957. – 990 с.
13 13.Атеистің қалта сөздігі / Орысшадан ауд.: Д. Мадеев, Е. Сапуанов, А. Бермаханов. –Алматы: Қазақстан, 1988. –288 б.
14 14.Мәдени-философиялық энциклопедиялық сөздік / Құраст. Т. Ғабитов, А. Құлсариева және т.б. – Алматы: Раритет, 2004. – 320 б.
15 15.Мифологический словарь / Гл. ред. Е.М. Мелетинский. – М.: Советская энциклопедия, 1990. – 672 с
1 1.Tokarev S.A. Rannie formy religii. – M.: Politizdat, 1990. – 622 s.; Rannie formy religii. – M., 1964. – 283 s.
2 2.Akataev S.N. Kul’t predkov u kazahov i ego jetnogeneticheskie i ictoriko-kul’turnye istoki. Diss....kand. fiosof. – Almaty, 1973. – 191 s.
3 3.Snesarev G.P. O prichinah sohranenija religiozno-bytovyh prezhitkov u uzbekov Horezma. // Sovetskaja jetnografia. – 1957. – № 2. – S. 82.
4 4.Mify, kul’ty, obrjady, narodov zarubezhnoj Azii. – M.: Nauka, 1986; Simvolika kul’tov i ritualov narodov zarubezhnoj Azii. – M.: Nauka, 1980.
5 5.Toleubaev A.T. Relikty doislamskih verovanij v semejnoj obrjadnosti kazahov (H1H-nach. – HHv.). – Alma-Ata: Nauka, 1991. – 214 s.
6 6.Bajalieva T.D. Doislamskie verovanija i ih perezhitki u kirgizov. – Frunze: Ilim. 1972. –170 s.
7 7.Snesarev G.P. Relikty domusul’manskih verovanij i obrjadov u uzbekov Horezma. – M.: Nauka, 1969. – 336 s.
8 8.Sagalaev A.M. Mifologija i verovanija altajcev. Central’no-Aziatskie vlijanija. –Novosibirsk: Nauka, 1984. – 120 s.
9 9.Ahmetov A’.Q. Tu’rkі tіlderіndegі tabw men e’vfemi’’zmder (sali’sti’rmali’ e’tnoli’’ngvi’’sti’’kali’q zerdelew). – Almati’: Ghi’li’m, 1995. – 176 b.
10 10.Ghabi’’thanuli’ Q. Nani’m-senіmge baylani’sti’ qazaq tіlіndegі turaqti’ tіrkester: fi’l. ghi’l. kand. di’’s: 10.02.02. – Almati’, 1995. – 182 b.
11 Rysbaeva G.Қ. Drevnetjurkskie verovanija v jazykovoj kartine mira // Nauka i novye tehnologii. – Bishkek, 2009. – №7. – S. 271-274.
12 12.Russko-kirgizskij slovar’ / Pod red. K.K. Judahina. – M., 1957. – 990 s.
13 Atei’’stіng qalta so’zdіgі / Ori’sshadan awd.: D. Madeev, E. Sapwanov, A. Bermahanov. –Almati’: Qazaqstan, 1988. –288 b.
14 14.Ma’deni’’-fi’losofi’yali’q e’nci’’klopedi’’yali’q so’zdіk / Qurast. T. Ghabi’’tov, A. Qulsari’’eva ja’ne t.b. – Almati’:
Rari’’tet, 2004. – 320 b.
15 15.Mifologicheskij slovar’ / Gl. red. E.M. Meletinskij. – M.: Sovetskaja jenciklopedija, 1990. – 672 s.
2 2.Акатаев С.Н. Культ предков у казахов и его этногенетические и иcторико-культурные истоки. Дисс....канд. философ. – Алматы, 1973. – 191 с.
3 Снесарев Г.П. О причинах сохранения религиозно-бытовых прежитков у узбеков Хорезма. // Советская этнография. – 1957. – № 2. – С. 82.
4 4.Мифы, культы, обряды, народов зарубежной Азии. – М.: Наука, 1986; Символика культов и ритуалов народов зару- бежной Азии. – М.: Наука, 1980.
5 5.Толеубаев А.Т. Реликты доисламских верований в семейной обрядности казахов (Х1Х-нач. – ХХв.). – Алма-Ата: Наука, 1991. – 214 с.
6 6.Баялиева Т.Д. Доисламские верования и их пережитки у киргизов. – Фрунзе: Илим. 1972. –170 с.
7 7.Снесарев Г.П. Реликты домусульманских верований и обрядов у узбеков Хорезма. – М.: Наука, 1969. – 336 с
8 8.Сагалаев А.М. Мифология и верования алтайцев. Центрально-Азиатские влияния. –Новосибирск: Наука, 1984. – 120 с.
9 9.Ахметов Ә.Қ. Түркі тілдеріндегі табу мен эвфемизмдер (салыстырмалы этнолингвистикалық зерделеу). – Алматы: Ғылым, 1995. – 176 б.
10 10.Ғабитханұлы Қ. Наным-сенімге байланысты қазақ тіліндегі тұрақты тіркестер: фил. ғыл. канд. дис: 10.02.02. – Алматы, 1995. – 182 б.
11 11.Рысбаева Г.Қ. Древнетюркские верования в языковой картине мира // Наука и новые технологии. – Бишкек, 2009. – № 7. – С. 271-274.
12 12.Русско-киргизский словарь / Под ред. К.К. Юдахина. – М., 1957. – 990 с.
13 13.Атеистің қалта сөздігі / Орысшадан ауд.: Д. Мадеев, Е. Сапуанов, А. Бермаханов. –Алматы: Қазақстан, 1988. –288 б.
14 14.Мәдени-философиялық энциклопедиялық сөздік / Құраст. Т. Ғабитов, А. Құлсариева және т.б. – Алматы: Раритет, 2004. – 320 б.
15 15.Мифологический словарь / Гл. ред. Е.М. Мелетинский. – М.: Советская энциклопедия, 1990. – 672 с
1 1.Tokarev S.A. Rannie formy religii. – M.: Politizdat, 1990. – 622 s.; Rannie formy religii. – M., 1964. – 283 s.
2 2.Akataev S.N. Kul’t predkov u kazahov i ego jetnogeneticheskie i ictoriko-kul’turnye istoki. Diss....kand. fiosof. – Almaty, 1973. – 191 s.
3 3.Snesarev G.P. O prichinah sohranenija religiozno-bytovyh prezhitkov u uzbekov Horezma. // Sovetskaja jetnografia. – 1957. – № 2. – S. 82.
4 4.Mify, kul’ty, obrjady, narodov zarubezhnoj Azii. – M.: Nauka, 1986; Simvolika kul’tov i ritualov narodov zarubezhnoj Azii. – M.: Nauka, 1980.
5 5.Toleubaev A.T. Relikty doislamskih verovanij v semejnoj obrjadnosti kazahov (H1H-nach. – HHv.). – Alma-Ata: Nauka, 1991. – 214 s.
6 6.Bajalieva T.D. Doislamskie verovanija i ih perezhitki u kirgizov. – Frunze: Ilim. 1972. –170 s.
7 7.Snesarev G.P. Relikty domusul’manskih verovanij i obrjadov u uzbekov Horezma. – M.: Nauka, 1969. – 336 s.
8 8.Sagalaev A.M. Mifologija i verovanija altajcev. Central’no-Aziatskie vlijanija. –Novosibirsk: Nauka, 1984. – 120 s.
9 9.Ahmetov A’.Q. Tu’rkі tіlderіndegі tabw men e’vfemi’’zmder (sali’sti’rmali’ e’tnoli’’ngvi’’sti’’kali’q zerdelew). – Almati’: Ghi’li’m, 1995. – 176 b.
10 10.Ghabi’’thanuli’ Q. Nani’m-senіmge baylani’sti’ qazaq tіlіndegі turaqti’ tіrkester: fi’l. ghi’l. kand. di’’s: 10.02.02. – Almati’, 1995. – 182 b.
11 Rysbaeva G.Қ. Drevnetjurkskie verovanija v jazykovoj kartine mira // Nauka i novye tehnologii. – Bishkek, 2009. – №7. – S. 271-274.
12 12.Russko-kirgizskij slovar’ / Pod red. K.K. Judahina. – M., 1957. – 990 s.
13 Atei’’stіng qalta so’zdіgі / Ori’sshadan awd.: D. Madeev, E. Sapwanov, A. Bermahanov. –Almati’: Qazaqstan, 1988. –288 b.
14 14.Ma’deni’’-fi’losofi’yali’q e’nci’’klopedi’’yali’q so’zdіk / Qurast. T. Ghabi’’tov, A. Qulsari’’eva ja’ne t.b. – Almati’:
Rari’’tet, 2004. – 320 b.
15 15.Mifologicheskij slovar’ / Gl. red. E.M. Meletinskij. – M.: Sovetskaja jenciklopedija, 1990. – 672 s.
Жүктелулер
Как цитировать
Рысбаева Г.К. Г. K. (2016). Культ» концептісінің тілдік репрезентанттары. ҚазҰУ Хабаршысы. Филология сериясы, 157(5). вилучено із https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/1611
Шығарылым
Бөлім
Языкознание
