Номинация үдерісінің психолингвистикалық аспектісі

Авторлар

  • Kh. А. Ordabekova Сулейман Демирел атындағы университет
        15 13

Кілттік сөздер:

сема, сөйлеу әрекеті, концепт, номинация, ассоциа­ ция, сөздік құрам.

Аннотация

Мақалада затқа, құбылысқа, іс-әрекетке атау беру сөйлеу әрекеті негізінде қалыптасатындығы туралы айтылады. Қазіргі тіл білімінде номинация теориясын зат, құбылыс, әрекетпен тікелей байланыста емес, сонымен қатар ұлттық сана, ұлттық ойлау, ұлттық дүниетаным жүйесімен байланыста қарастыру мәселесі туындап отыр. Тілдік жүйедегі номинация процесі – сөйлеу әрекетінің нәтижесі ретінде қарастырылады. Жалпы лингвистикадағы «әрекет» ұғымы атау беру қызметін қоршаған орта туралы аялық біліммен, экстралингвистика­ лық факторлармен байланыста қарастыруға мүмкіндік береді. Себебі зат, құбылыс, сапа, әрекет белгілеріне атау беру халықтық дүниета­ ныммен, ой-сананың өсуімен, ұлттық психологиясы мен діліне байла­ нысты айқындалуы тиіс. Қоршаған ортадағы заттар мен құбылыстар ментальді-сезімдік қабылдаулар арқылы адам санасында таңбалана­ тындығы нақты тілдік фактілер негізінде дәйектеледі.

Библиографиялық сілтемелер

1 1.Қазақ әдеби тілінің түсіндірмелі сөздігі. – Алматы: Арыс, 2011. – 15 т. ̶ 575 б.
2 2.Кубрякова Е.С. Номинативный аспект речевой деятельности. – М.: Наука, 1986. ̶ 159 с.
3 3.Потебня А.А. Из записок по русской грамматике. – Л.: Изд-во Академии Наук СССР, 1958. ̶ Т. І-2. ̶ 320 с.
4 4.Салқынбай А. Тарихи сөзжасам (семантикалық аспект). – Алматы: Қазақ университеті, 1999.

1 1.Қazaқ әdebi tіlіnің tүsіndіrmelі sөzdіgі. – Almaty: Arys, 2011. – 15 t. ̶ 575 b.
2 2.Kubrjakova E.S. Nominativnyj aspekt rechevoj dejatel’nosti. – M.: Nauka, 1986. ̶ 159 s.
3 3.Potebnja A.A. Iz zapisok po russkoj grammatike. – L.: Izd-vo Akademii Nauk SSSR, 1958. ̶ T. І-2. ̶ 320 s.
4 4.Salқynbaj A. Tarihi sөzzhasam (semantikalyқ aspekt). – Almaty: Қazaқ universitetі, 1999.

Жүктелулер

Как цитировать

Ordabekova K. А. (2016). Номинация үдерісінің психолингвистикалық аспектісі. ҚазҰУ Хабаршысы. Филология сериясы, 158(6). вилучено із https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/1683