Ақын-жыраулар поэзиясындағы дін негіздері
41 56
Кілттік сөздер:
имандылық, жыр, ғалам, иман нұры, дін, ислам негіздері, ғалам.Аннотация
Бұл мақалада ХІХ-ХХ ғасыр басындағы ақын-жыраулардың өлеңтолғауларындағы ғалам жаратылысы туралы философиялық ойтұжырымдары баяндалған. Алла нығметтерінің барлығы адамзат баласына арналған. Адамзат тарихымен мәңгі бірге жасасып келе жатырған тақырыпты зерделеген ақын-жыраулар өз тыңдаушысын жаратылыстың тылсым сырынан ғибрат алуға шақырады. «Ғалам не үшін жаратылды, адамның дүниеге келгендегі мақсаты не?» деген сауалға өлең өрнектерімен жауап іздеген сөз зергерлері ислам философиясының қазақ даласындағы арнасын ашты. Дүние жаратылысының сырын жыр арқауына айналдырған Арқадан Атырауға дейінгі дәстүрлі өнер мектептерінің өкілдері өз тыңдарманын жаратылыстың тылсым сырына үңілдіріп, одан ғибрат алуға үндейді. Дүние жаратылысының ұлы мақсатын жеткізуге тырысқан ақынжыраулар жыр тыңдаған жамағатты шын мәнінде ислам дінінің тұнық қайнарымен сусындатты. Олар бұл ретте Құран аяттарына, Алланың соңғы елшісі Мұхаммед (ғ.с.) пайғамбарымыздың хадистеріне және ислам ғұламаларының еңбектері мен орта ғасырлық әдеби жәдігерлерге сүйенді.Библиографиялық сілтемелер
1 1.Ахатұлы Н. Орынбай ақынның әдеби мұрасы. – Алматы: Білім академиясының баспа кабинеті, 2001. – 299 б.
2 2.Көпейұлы М. Шығармалар жинағы. – Т. 1. – Алматы: Алаш, 2003. – 504 б.
3 3.Жеті ғасыр жырлайды. – Т. 1. – Алматы: Жазушы, 2004. – 400 б.
4 4.Нұртуған. Кәнеки, тілім, сөйлеші. – Алматы: Ғылым, 1992. – 223 б.
5 5.Шаһкәрім. Жол табалық ақылмен. – Алматы: Халықаралық «Абай» клубы, 2006. – 704 б.
6 6.Қазақ халқының философиялық мұрасы. – Т. 4. – Аударма, 2005. – 504 б.
7 7.Шораяқов О. Сөйле, тілім, жошылып. – Алматы: Рауан, 1995. – 301 б.
8 8.Қарасақал Е. Ұлағат сөзім ұрпаққа. – Астана: Фолиант, 2009. – 408 б.
9 9.Базар жырау. Шығармалары. – Алматы: Жазушы, 1986. – 200 б.
10 10.Абай. Қалың елім, қазағым... – Алматы: Атамұра, 2002. – 212 б.
1 1.Ahatuli’ N. Ori’nbay aqi’nni’ng a’debi’’ murasi’. – Almati’: Bіlіm akademi’’yasi’ni’ng baspa kabi’’netі, 2001. – 299 b.
2 2.Ko’peyuli’ M. Shi’gharmalar ji’’naghi’. – T. 1. – Almati’: Alash, 2003. – 504 b.
3 3.Jetі ghasi’r ji’rlaydi’. – T. 1. – Almati’: Jazwshi’, 2004. – 400 b.
4 4.Nurtwghan. Ka’neki’’, tіlіm, so’yleshі. – Almati’: Ghi’li’m, 1992. – 223 b.
5 5.Shaxka’rіm. Jol tabali’q aqi’lmen. – Almati’: Hali’qarali’q «Abay» klwbi’, 2006. – 704 b.
6 6.Qazaq halqi’ni’ng fi’’losofi’’yali’q murasi’. – T. 4. – Awdarma, 2005. – 504 b.
7 7.Shorayaqov O. So’yle, tіlіm, joshi’li’p. – Almati’: Rawan, 1995. – 301 b.
8 8.Qarasaqal E. Ulaghat so’zіm urpaqqa. – Astana: Foli’’ant, 2009. – 408 b.
9 9.Bazar ji’raw. Shi’gharmalari’. – Almati’: Jazwshi’, 1986. – 200 b.
10 10.Abay. Qali’ng elіm, qazaghi’m... – Almati’: Atamura, 2002. – 212 b.
2 2.Көпейұлы М. Шығармалар жинағы. – Т. 1. – Алматы: Алаш, 2003. – 504 б.
3 3.Жеті ғасыр жырлайды. – Т. 1. – Алматы: Жазушы, 2004. – 400 б.
4 4.Нұртуған. Кәнеки, тілім, сөйлеші. – Алматы: Ғылым, 1992. – 223 б.
5 5.Шаһкәрім. Жол табалық ақылмен. – Алматы: Халықаралық «Абай» клубы, 2006. – 704 б.
6 6.Қазақ халқының философиялық мұрасы. – Т. 4. – Аударма, 2005. – 504 б.
7 7.Шораяқов О. Сөйле, тілім, жошылып. – Алматы: Рауан, 1995. – 301 б.
8 8.Қарасақал Е. Ұлағат сөзім ұрпаққа. – Астана: Фолиант, 2009. – 408 б.
9 9.Базар жырау. Шығармалары. – Алматы: Жазушы, 1986. – 200 б.
10 10.Абай. Қалың елім, қазағым... – Алматы: Атамұра, 2002. – 212 б.
1 1.Ahatuli’ N. Ori’nbay aqi’nni’ng a’debi’’ murasi’. – Almati’: Bіlіm akademi’’yasi’ni’ng baspa kabi’’netі, 2001. – 299 b.
2 2.Ko’peyuli’ M. Shi’gharmalar ji’’naghi’. – T. 1. – Almati’: Alash, 2003. – 504 b.
3 3.Jetі ghasi’r ji’rlaydi’. – T. 1. – Almati’: Jazwshi’, 2004. – 400 b.
4 4.Nurtwghan. Ka’neki’’, tіlіm, so’yleshі. – Almati’: Ghi’li’m, 1992. – 223 b.
5 5.Shaxka’rіm. Jol tabali’q aqi’lmen. – Almati’: Hali’qarali’q «Abay» klwbi’, 2006. – 704 b.
6 6.Qazaq halqi’ni’ng fi’’losofi’’yali’q murasi’. – T. 4. – Awdarma, 2005. – 504 b.
7 7.Shorayaqov O. So’yle, tіlіm, joshi’li’p. – Almati’: Rawan, 1995. – 301 b.
8 8.Qarasaqal E. Ulaghat so’zіm urpaqqa. – Astana: Foli’’ant, 2009. – 408 b.
9 9.Bazar ji’raw. Shi’gharmalari’. – Almati’: Jazwshi’, 1986. – 200 b.
10 10.Abay. Qali’ng elіm, qazaghi’m... – Almati’: Atamura, 2002. – 212 b.
Жүктелулер
Как цитировать
Дарибайулы, С. (2016). Ақын-жыраулар поэзиясындағы дін негіздері. ҚазҰУ Хабаршысы. Филология сериясы, 158(6). вилучено із https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/1699
Шығарылым
Бөлім
Литературоведение
