Терминологиядағы корпустық зерттеулер

Аннотация

Тіл түрлі тілішілік және экстралингвистикалық факторлардың әсерінен бар және дамиды. Жаһандық жағдайға байланысты әлемдік сөздіктердің көпшілігінің ортақ ерекшелігі бар – пандемияның таралуын сипаттайтын жаңа терминдердің пайда болуы, олар адам тілінің дамуына елеулі әсер етті. 2020 жылы бұрын тек түрме терминологиясында қолданылатын “локдаун» термині жалпы сөздік қорда қолданыла бастады. Бұл термин тез танымал бола бастады және оны саясаткерлер мен БАҚ жиі қолданады. Алайда бұл терминнің семантикасы толық ашылмаған. Осыған байланысты, біздің зерттеу қызығушылығымыз “локдаун» терминін жалпы лингвистикалық ғылым тұрғысынан және жеке корпус лингвистикасының жетістіктері тұрғысынан анықтауымыз керек. Талдау үшін біз “локдаун” терминнің шығу тегі мен қалыптасу процесін ашамыз, әлемдік сөздіктер ұсынған «құлыптау» анықтамаларын және қазақ, орыс және ағылшын тілдерінің корпустарында іздеу нәтижелерін ұсынамыз. Сонымен қатар, біз #LancsBox компьютерлiк бағдарламасының көмегімен құрылған зерттеу корпусында іздеу терминіне корпус талдауын жүргіздік. Осылайша, қазіргі қазақ тілдік ортасында “лакдаун» терминінің қолданылуы туралы өзекті деректерді алдық. Нәтижелер үйлесімділік сызықтарын, пайда болуын, жиіліктер тізімін, лингвистикалық белгілерді, контексті қамтиды. Түйін сөздер: корпус құралы, терминология, корпус, термин, локдаун.