Интерпретация базового концепта в художественном тексте. Көркем мәтіндегі негізгі концептінің ықпалдастырылуы.

Авторы

  • D. S. Ryspaeva Кокшетауский государственный университет им. Ш. Уалиханова
        38 27

Ключевые слова:

концепт, художественный текст, культура, концептуализация, экстралингвистические параметры, концептуальный анализ, көркем мәтін, мәдениет, экстралингвистикалық параметтер, концептаулды анализ,

Аннотация

В данной статье рассматриваются вопросы, связанные с трактовкой термина «концепт», с языковой репрезентацией концепта и методиками его анализа, сложности, возникающие при изучении корреляции национального менталитета, культуры, языка и языкового сознания. Изучение концептов помогает представить концептуальную и языковую картины мира, выявить национальную специфику. Концепт вбирает в себя значение многих лексических единиц и реализуется не только в слове, но и в словосочетании, высказывании, тексте. В статье обращается внимание на когнитивное направление изучения текста. В свете когнитивной парадигмы выведение из содержания текста базового концепта, сведений и знаний о нём является продуктивным способом описания индивидуально-авторской картины мира, воплощенной в про- изведении. В данной статье представлены принципы и аспекты изучения текста, проблемы взаимодействия текста и культуры, способы выделения и интерпретации базового концепта в художественном тексте. Осы мақалада «концепт» терминімен байланысты ұғымдардың мағынасының ашылуы, концептінің тілдік репрезентациясы және оның әдістемелік сараптамасы, ұлттық діл, мәдениет, тіл және тілдік сананың өзара әсерін оқуда туындайтын қиындықтар қарастырылған. Концептілерді зерттеу – ұлттық ерекшеліктерді анықтайтын концептуалдық және тілдік әлемдік бейнені түсінуге көмектеседі. Концепт өзіне көптеген лексикалық бірліктердің мәнін жинақтап, сөзде ғана емес, сөз тіркестері, сөйлемдер, мәтіндер арқылы айқын- дап көрсетеді. Мақалада мәтінді зерттеудің когнитивтік бағытына ерекше мән берілген. Когнитивтік парадигма деңгейінде негізгі концепті мәтін мазмұнының шығарылып көрсетілуі, ол туралы білімдер мен деректерді баяндау жекелік-авторлық әлемдік бейнені суреттеудің өнімді әдісі болып табылады. Мәтінді зерттеудің аспектілері мен принциптері, мәдени және мәтінді оқудағы проблемаларды зерттеу, көркем мәтіндегі негізгі концептінің түсіндірілуі, ықпалдастырылуы және әдістерінің бөлінуі көрсетілген.

Библиографические ссылки

1 Maslova V.A. Linguo-culturology: a study manual for students in tertiary education. – Moscow: “Academia” Publishers,2001. – P. 208.
2 Vezhbitskaya A. Culture. Cognition. – Moscow: Russian Dictionaries Publishers, 1996. – 411 p.
3 Popova Z.D. & Sternin I.A. Essays on Cognitive Linguistics. – Voronezh: “Istoki” Publishers, 2003. – 191 p.
4 Likhachev D.S. The Concept-sphere of the Russian Language. Anthology of Russian Literature – Moscow: “Academia”Publishers, 1997. – Р. 280-287.
5 Kubryakova E.S., Demyankov V.Z., Pankrats Y.G. & Luzina L.G. A Short Dictionary of Cognitive Terms, edited by E.S.Kubryakova. – Moscow: Рublished by the Philology Faculty of Moscow State University, 1997. – 245 p.
6 Teliya V.N. Russian Phraseology: semantic, pragmatic and linguo-culturological aspects. – Moscow: Рublished by the “Yazyki russkoi kultury” (Languages of Russian Culture) School, 1996. – 288 p.
7 Frumkina R.M. Language and Scholarship at the end of the 20th century, edited by Y.S. Stepanova. – Moscow: Рublished by the Institute of Languages of the Russian Academy of Sciences and the Russian State University for the Humanities, 1995. – Р.74.
8 Maslova V.A. Contemporary Trends in Linguistics: a study manual for students in tertiary education. – Moscow: “Academia”Publishers, 2008. – 272 p.
9 Babenko L.G. Philological Textual Analysis. – Yekaterinburg: “Dyelovaya kniga” Publishers, 2004. – 461 p.
10 Novikov A.I. Textual Semantics and its Formalization. – Moscow: “Nauka” Publishers, 1983. – 213 p.
11 Barthes R. Texte in Encyclopaedia universalis. – Vol. 15. – Paris, 1973. – Р. 78.

Загрузки

Как цитировать

Ryspaeva, D. S. (2015). Интерпретация базового концепта в художественном тексте. Көркем мәтіндегі негізгі концептінің ықпалдастырылуы. Вестник КазНУ. Серия филологическая, 148(2). извлечено от https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/315