Русский контекст казахской литературы: перспективы исследования. Қазақ әдебиетіндегі орыс мәнмәтіні: зерттеу алғышарттары.

U. K. Abisheva

Авторы

U. K. Abisheva Казахский национальный университет имени аль-Фараби, г. Алматы

Ключевые слова:

компаративные исследования, типология, казахская литература, русская литература, художественная традиция, компаративті зерттеу, қазақ әдебиеті, орыс әдебиеті, көркемдік дәстүр,

Аннотация

Статья посвящена проблеме изучения литературы Казахстана в контексте русской культуры и литературы. Казахская литература «развернута » в сторону разных культурных парадигм. Особенно важны для нее традиции русской литературы. Во второй половине ХХ – начале ХХI веков ее развитие во многом шло под знаком воздействия русской литературы. Эта проблема до настоящего времени остается недостаточно исследованной. Литературно- бытовой контекст, личные контакты, переписка русских и казахских писателей на сегодняшний день освещены достаточно полно. Но переклички в области проблемно- тематического поля, особенностей поэтики, типологические сопоставления национальных картин мира в двух литературах ждут своего исследования. На основе анализа русско- казахских литературных связей, опыта эмпирических и теоретических компаративных исследований автор выделяет актуальные теоретико- методологические аспекты проблемы. Предлагаются наиболее важные задачи, которые необходимы в современных сравнительных исследованиях. Мақала Қазақстанда әдебиетті зерттеудегі орыс мәдениеті мен әдебиетінің мәнмәтіндегі мәселесіне арналады. Қазақ әдебиеті түрлі мәдени парадигмада жазылған. Әсіресе олар үшін маңыздысы – орыс әдеби дәстүрі. XXI ғасырдың екінші жартысы мен XX ғасырдың басында қазақ әдебиетінің өркендеп дамуына орыс әдебиеті ықпал етті. Бұл мәселенің зерттелуі осы кезге дейін аяқталмай келеді. Әдеби- тұрмыстық мәнмәтін, жеке байланыстар, орыс және қазақ жазушыларының жазысқан хаттары бүгінде толықтай жарық көрген. Бірақ, бүгінде екі әдебиет теориялық – әдістемелік шеңберді түгендеу, поэтикалық ерекшелік, әлемнің ұлттық көрінісіне типологиялық салыстырмалы зерттеулерді күтуде. Автор қазақ-орыс әдебиетінің байланысын сараптай отырып, эмпирикалық және теориялық компаративті зерттеу негізінде мәселенің өзекті теориялық-әдістемелік аспектісін көрсетіп берді. Заманауи салыстырмалы зерттеуге аса қажетті, маңызды міндеттерді ұсынылды.

Библиографические ссылки

1 Габдиров И.Х. М. Горький и казахская советская литература. – Алма-
Ата, Наука, 1966. – 250 с.
2 Сатпаева Ш.К. Великий Октябрь и интернациональные связи
казахской литературы. Алма-Ата: Наука, 1980. – 45 с.
3 Сатпаева Ш.К. Казахско-европейские литературные связи Х1Х и первой половины ХХ века.– Алма-Ата: Наука,1972. – 280 с.
4 Сатпаева Ш.К. Казахская литература и Восток.– Алма-Ата: Наука, 1982. – 200 с.
5 Сатпаева Ш.К. Веяние времени. Избр. статьи в двух томах: Том 2. – Алма-Ата, 2000.– 600 с.
6 Джуанышбеков Н.О. Казахстан – Россия в контексте литературного
диалога. Монография. – Алматы,2007. – 290 с.
7 Анастасьев Н. Небо в чашечке цветка. Абдижамил Нурпеисов и его книги в мировом литературном пейзаже. Алматы: Олке,–2004. – 303 с
8 Есаулов И.А. Национальное самосознание в русской классической
литературе и его трансформация в отечественном литературоведении
// Трансформации русской классики:исследовательская база
данных.Интернет-ресурс.Код доступа: http://transformations.russian-literature.com/nacionalnoe-samosoznanie-v-russkoj-klassicheskoj-literature-i-egotransformacii-v-literaturovedenii