Сұраулы сөйлемдердің прагматикалық сипатына қарай бөлінетін түрлері. Виды вопросительных предложений согласно прагматическим особенностям

Авторы

  • А. Nurzhan Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университеті
        58 106

Ключевые слова:

сұраулы сөйлем, сұрақ, прагматика, сұрақ-ұсыныс, сұрақ-кінәлау, сұрақ-тілек, сұрақ- бағалау, сұрақ-қарсылық, сұрақ-өкіну, сұрақ-күдік, сұрақ-нақтылау, вопросительное предложение, вопрос, вопрос-предлагательный, вопрос- обвинительный, вопрос-жел

Аннотация

Адам өз ойын басқа біреуге жай хабар ретінде де, әсер ететіндей мәнерлі етіп те білдіріп отырады. Сөйлемнің экспрессивтік мағынасы басқа сөйлем түрлеріне қарағанда сұраулы сөйлемде жиі кездеседі. Тіліміздегі жай сөйлемдердің ішінде коммуникативтік, прагматикалық ерекшеліктерімен айрықша көзге түсетін тобы – сұраулы сөйлемдер. Өз алдына жеке тілдік саланы құрайтын сұраулы сөйлемдер жан-жақты, терең зерттеуді қажет етеді. Сол себепті, сұрау қою мәселелеріне, сұраулы сөйлемнің түрлеріне, сұраулы сөйлемнің лексика грамматикалық тұрғыдан сипатталуына, сұраулы сөйлемдердің прагматикасына ерекше мән берген жөн. Бұл, біріншіден, тіліміздегі сұраулы сөйлем табиғатын тереңірек білуге мүмкіндік берсе, екіншіден, қазақ тіліндегі бұл сөйлемнің прагматикалық ерекшелігін танытуда маңызды болмақ. Мақалада сұраулы сөйлемдердің прагматикалық сипатына қарай бөлінетін түрлері талданады. Сұраулы сөйлемдердің табиғатын аша түсетін тұжырымдар айтылады. Сұраулы сөйлемдері формадан тыс, мәндік-мағыналық түрлеріне қарай топтастырылады. Прагматикалық тұрғыдан жаңа түрлерге бөлінеді. Человек выражает свою мысль, как просто передачу информации, как средство воздействия на собеседника. Экспрессивное значение предложения часто используется в вопросительных предложениях. Среди простых предложений в казахском языке вопросительные предложения отличаются коммуникативными, прагматическими особенностями. Вопросительные предложения как отдельный профиль требуют всестороннего глубкого исследования. В связи с этим следует особо отметить важность проблем постановки вопроса, видов вопросительных предложений, описания предложения с лексико-грамматического стороны, к прагматике вопросительных предложений. Во первых, это позволяет глубже изучать происхождение вопросительных предложений в казахском языке. Во вторых, имеет важную роль в представлении прагматической особенности вопросительных предложении. В статье анализируются виды вопросительных предложений согласно прагматическим особенностям. И рассматриваются различные концепции вопросительных предложений. Нами была проведена работа по классификацию видов вопросительных предложений по значению и форме. И определены новые прагматические виды вопросительных предложений.

Библиографические ссылки

1 Майлин Б. Шығармалар жинағы. – М., 1938. – 175 б.
2 Сейфуллин С. Көп томдық шығармалар жинағы. – Алматы: Қазығұрт, 2004. – 155 б.
3 Әуезов М. Қараш-Қараш повесті. – Алматы, 1960. – 143 б.
4 Әбдіков Т. Оң қол жинағы. – Алматы, 1964. – 130 б.

Загрузки

Как цитировать

Nurzhan А. (2015). Сұраулы сөйлемдердің прагматикалық сипатына қарай бөлінетін түрлері. Виды вопросительных предложений согласно прагматическим особенностям. Вестник КазНУ. Серия филологическая, 141(1-2). извлечено от https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/135