М. Мақатаевтың «Шекарада» және «Бала шақтан – болашаққа» поэмаларындағы күрескерлік рух
Кілттік сөздер:
Лирикалық кейіпкер, суреткерлік шеберлік, поэти¬ калық тіл, қаһармандық бейне, авторлық ұстаным.Аннотация
М. Мақатаевтың «Шекарада» поэмасы бес бөлімнен тұрады. Поэманың негізгі тақырыбы-ерлікпен қаза тапқан шекарашы солдат тың ұрпағы, яғни баласының тағдырымен тоғысуы. Негізгі идеясы ше карашы ерлігі мен есімінің өшпегені, ұрпақ жалғастығының тапқан дығы.«Шекарада» поэмасының кіріспесінде бақытының тас қамалын тапқан шекарашының Отаныма деген ерекше сезімі «Шекара» деп аталатын сызықтың тыныштығын қайыспай күзетуге бекінген перзент бейнесін көрсетеді. М. Мақатаевтың «Бала шақтан-болашаққа» поэма сы төл туындыларының ішіндегі ең көлемдісі. Поэманың өмірдастан деп телінуі бекер емес болар. Оны поэманың «Бесік балағындағы жы лан» деп аталытын алғашқы бөліміндегі бесігіне өрмелеген жыланның өзіне жау емес екендігін сезгендігі, бірінше рет улы тістердің жұта алмағандығы, қарашұбар жыланды түсінде жиі көруі, Мұқағалидың өзінің өткен өмір өткелдерін жырлауға итермелеген сияқты. Келесі бө лімі ақын дұшпаны келіпқорғаныш тапқан аспаны мен жұпар даласы қорғаштаған сәбидің Жер-Ана мәңгі жөргегінен көзін ашып көргені аспан болады. Шалқасынан ақ бесікке жатқызып, Алып Жер перзен тіне аспанды көр деп арқасынан көтеріп, жұмбақ көкжиектің шегінің белгісіздігін шешуге ұмтылдыратындығы суреттеледі.
Библиографиялық сілтемелер
2 2.Қазанбаева А. М.Мақатаев лирикасының лингвистикалық табиғаты. – Алматы: Қазақ университеті, 2003. – 149 б. – 21 б.
3 3.Мақатаев М. Жырлайды жүрек. – Алматы, 1989. – 496 б. – 169-176 бб.
4 4.Қабдолов З. Сөз өнері. – Алматы, 1982. – 365 б. – 134 б.
1 1.Maqatayev M. Shigarmalari. – Almaty, 2001. – 319 b. – 44-46 bb.
2 2.Qazanbaeva A. M.Maqataev lirikasinin lingvistikaliq tabigati. – Almaty: Qazaq universiteti, 2003. – 1496 б. – 21 b.
3 3.Maqataev M. Jirlaydi jurek. – Almaty, 1989. – 496 b. – 169 –176 bb.
4 4.Qabdolov Z. Soz oneri. – Almaty, 1982. – 36 5 b. – 134 b.