Абайдың Таңжарыққа ықпалы

Авторлар

  • Ч. Ш. Шаубин Іле педагогикалық университеті
  • С. Ы. Ыскакулы Іле педагогикалық университеті
        18 16

Кілттік сөздер:

Абай, Қытайдағы қазақ әдебиеті, Таңжарық әсері, идея, үлгі, өнеге, эстетика.

Аннотация

Қытайдағы таяу заман қазақ әдебиетінің қалыптасып, даму жо­ лында қалам тартқан ақындардың кемелденіп, рухани жетілуіне тірек болған қайнардың бірі Абай мұрасы болған. Өйткені XX ғасырдың алғашқы жарымында Абай мұрасының идеялық-эстетикалық терең мәні Қытайдағы қазақ әдебиетшілерінің де үлгі-өнегесіне айналған­ ды. Біріншіден, Абай шығармалары қалың қауымға рухани нәр берсе, екіншіден ақындықты мұрат еткен өнер иелерінің адастырмас темір қазығы болды. Сол үшін де олар Абай үлгісімен өлеңдер кестесін жазды. Оның даналық жолын жалғастырып, өлмес өлеңдерін көп­ теп таратты. Шығармаларын өнеге тұтты. Қытайдағы қазақ әдебиеті­ нің классигі, суырыпсалмалық пен жазба дәстүрді қатар меңгерген, ақындық өнердің ерен жүйрігі Таңжарық Жолдыұлы – ұлы Абайдың ықпалына мықтап бойұрған ақынның бірі. Оның шығармаларының идеялық-көркемдік жақтан кемелденіп, Қытайдағы қазақ әдебиетін­ де дара биік шыңға көтерілуін Абай ықпалынан бөле қарауға бол­ майды. Яғни Абайдың реалистік дәстүрінен, демократиялықағар­ тушылық идеясынан құлшына үйренуінде жатыр. Сондықтан ол өзі жасаған дәуірге Абайша қарады. Шындықты Абайша толғады. Тақы­ рып таңдау, сөз саралау жақтарында Абайды үлгі тұтады.

Библиографиялық сілтемелер

1 1.Ахметов З. Абайдың ақындық әлемі. – Алматы, 1995. – 245 б.
2 2.Әуезов М. Әдебиет тарихы. – Алматы, 1991. – 230 б.
3 3.Қазақ әдебиетінің тарихы. 3-кітап. – Шыңжаң халық баспасы,
4 4.Маманұлы Ж. Әсет Найманбайұлы. 2003. – 162 б.
5 5.Тоқтаубайұлы М. Ақын Таңжарық өлеңдеріндегі суреткерлік өнер // Іле педагогикалық институты ғылыми журналы. – 1991. №2, 40.
6 6.Қалиұлы А. Абай поэзиясы Қытайда // Абай парасаты. – Іле халық баспасы, 1995. – 57 б.
7 7.Әбілқақұлы М. Таңжарық шығармаларындағы стилистикалық тәсілдердің қолданылуы. – Шұғыла, 2003. – №3.

1 1.Ahmetov Z. Abaydi’ng aqi’ndi’q a’lemі. – Almati’, 1995. – 245 b.
2 2.A’wezov M. A’debiet tarihi’. – Almati’, 1991. – 230 b.
3 3.a’debietіnіng tarihi’. 3-kіtap. – Shi’ngjang hali’q baspasi’,
4 4.Mamanuli’ J. A’set Naymanbayuli’. 2003. – 162 b.
5 5.Toqtawbayuli’ M. Aqi’n Tangjari’q o’lengderіndegі swretkerlіk o’ner // Іle pedagogikali’q institwti’ ghi’li’mi jwrnali’.– 1991. №2, 40.
6 6.Qaliuli’ A. Abay poe’ziyasi’ Qi’tayda // Abay parasati’. – Іle hali’q baspasi’, 1995. – 57 b.
7 7.A’bіlqaquli’ M. Tangjari’q shi’gharmalari’ndaghi’ stilistikali’q ta’sіlderdіng qoldani’lwi’. – Shughi’la, 2003. – №3.

Жүктелулер

Как цитировать

Шаубин, Ч. Ш., & Ыскакулы, С. Ы. (2016). Абайдың Таңжарыққа ықпалы. ҚазҰУ Хабаршысы. Филология сериясы, 157(5). вилучено із https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/1626

Шығарылым

Бөлім

Литературоведение