Адамзаттың Таулы Алтайды қоныстануы және Алтай тілді қауымдар мәдениетінің сипаты

Авторлар

  • Т. Yensegenuly А. Ясауи атындағы халықаралық қазақ- түрік университеті
        12 26

Кілттік сөздер:

руна, көне түркілер, Алтай, жазба ескерткіштер.

Аннотация

Бұл мақалада Африкадан басталған адамзаттың алғашқы көші-қон легі таулы Алтай өңіріне жетіп, қоныстанып, сол өңірде алтай тілді қауымдар мәдениеті қалыптасқаны баяндалады. Бұл толқынды лектің көші-қоны онан әрі жалғасып, алға жылжу арқылы Алтайдан Колыма, Чукотка арқылы Аляскаға жетіп, одан әрі жалғасқаны мәлімделген. Көне түркілер Алтай аймағын бағзы заманнан ата қонысқа айналдырған, олардың мәдениеті, жазуы ерте заманда қалыптасып, жан-жаққа таралғандығы ғылыми негізде дәлелденген.

Библиографиялық сілтемелер

1.1. Калягин Н.В. Происхождение цивилизации
(социально- философскии аспект).
– М: 1996. – 230 с.
2.2. Калягин Н.В. Человек и история. – М., 2002. – 185 с.
3.3. Төр Алтай – түбі бір түркі жұртының басын қосты // Егемен Қазақстан. – 2014.
4.4. Еңсегенұлы Т. Көне түркі руна жазба
поэзиясы / К. 1. Көне түркі руна жазба өлеңдері. – Алматы: Білім, 2007. – 350 б.
5.5. Қазақ Совет энциклопедиясы. – Т. 1. – Алматы, 1972.
6.6. Лингвистический энциклопедичекий словарь. – М., 1990. – 612 с.
7.7. Сартқожаұлы Қ. Байырғы түрік жазуының генезисі.
– Астана: Арыс, 2007. – 301 б.
8.8. Массон В.М. Заря цивилизации. – М., 1972. – 280 с.
9.9. Кузьмина Е.Е. Происхождение индоиранцев в свете новейших археологических данных //Этнические
проблемы историй центральной Азии в древности. – М., 1981. – 101 с.
10.10. Мерперт Н.Я. Древнейшие скотоводы Волжско- Уральского междуречья. – М., 1974. – 258 с.
11.11. Пучков П.И. Дивергенция языков и корреляция между языком и расой // Народы и религия мира. Энциклопедия. WWW. СVООК. Ru.
12.12. Еңсегенұлы Т. Көне түркі руна жазба поэзиясы. – К. 2. Орхондағы түркі руна жазба өлеңдері. – Алматы: Білім, 2008. – 348 б.
13.13. Бартольд В.В. Сочинения. – Т. 5. – М.: Наука, 1968.
14.14. Сүлейменов О. Аз и Я. – Алматы: Еңбек сауда үйі, 1992. – 250 б.
15.15. Қозыбаев М. Қазақ тарихы – дала өркениетінің құрамды бөлігі // Егемен Қазақстан. – 1998.
16.16. Жас Алаш // 1 ақпан 2005 ж.


1.1. Kalyagin N.V. Proishozhdenie tsivilizatsii (sotsial’no-filosofskii aspekt). – M: 1996. – 230 s.
2.2. Kalyagin N.V. Chelovek i istoriya. – M., 2002. – 185 s.
3.3. To’r Altay – tu’bі bіr tu’rkі jurti’ni’ng basi’n qosti’ // Egemen Qazaqstan. – 2014.
4.4. Engsegenuli’ T. Ko’ne tu’rkі rwna jazba poe’zi’’yasi’ / K. 1. Ko’ne tu’rkі rwna jazba o’lengderі. – Almati’: Bіlіm, 2007. –
350 b.
5.5. Qazaq Sovet e’nci’’klopedi’’yasi’. – T. 1. – Almati’, 1972.
6.6. Lingvisticheskiy entsiklopedichekiy slovar’. – M., 1990. – 612 s.
7.7. Sartqojauli’ Q. Bayi’rghi’ tu’rіk jazwi’ni’ng
genezi’’sі. – Astana: Ari’s, 2007. – 301 b.
8.8. Masson V.M. Zarya tsivilizatsii. – M., 1972. – 280 s.
9.9. Kuz’mina E.E. Proishozhdenie indoirantsev v svete noveyshih arheologicheskih dannyh // Etnicheskie problemy istoriy
tsentral’noy Azii v drevnosti. – M., 1981. – 101 s.
10.10. Merpert N.Ya. Drevneyshie skotovody Volzhsko-Ural’skogo mezhdurech’ya. – M., 1974. – 258 s.
11.11. Puchkov P.I. Divergentsiya yazykov i korrelyatsiya mezhdu yazykom i rasoy // Narody i religiya mira. Entsiklopediya.
WWW. SVOOK. Ru.
12.12. Engsegenuli’ T. Ko’ne tu’rkі rwna jazba poe’zi’’yasi’. – K. 2. Orhondaghi’ tu’rkі rwna jazba o’lengderі. – Almati’: Bіlіm,
2008. – 348 b.
13.13. Bartol’d V.V. Sochineniya. – T. 5. – M.: Nauka, 1968.
14.14. Su’leymenov O. Az i’’ Ya. – Almati’: Engbek sawda u’yі, 1992. – 250 b.
15.15. Qozi’baev M. Qazaq tari’’hi’ – dala o’rkeni’’etіnіng quramdi’ bo’lіgі // Egemen Qazaqstan. – 1998.

Жүктелулер

Как цитировать

Yensegenuly Т. (2016). Адамзаттың Таулы Алтайды қоныстануы және Алтай тілді қауымдар мәдениетінің сипаты. ҚазҰУ Хабаршысы. Филология сериясы, 154(2). вилучено із https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/1756