Қазақ тіліндегі ілік септіктің буынтұрқы мен дыбыс құрамы

Авторлар

  • А. Zunisbek
  • Е. Seitkazy Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институты
        31 19

Кілттік сөздер:

қосымша, буын, дыбыс, ілік септігі, артикуляция.

Аннотация

Мақалада қазақ тілінің морфем тұрқы жайлы мәлімет беріледі. Үндесім тілдерде морфема тек буындеңгейінде ғана болатыны ескеріліп, оқулықтар мен оқу-құралдарында кездесетін дәстүрлі дауыссыз морфеманың мүмкін еместігі көрсетіледі. Ілік септік қосымшаларының жасалым (артикуляция) және айтылым (перцепция) құрылымының орфография-орфоэпиялық талданымы жасалды. Қазақ тілініндегі ерін үндестігіне қатысты емле-ереженің салдарынан ескерілмей келген еріндік әуезді үлгілері анықталды. Соның нәтижесінде ілік септік қосымшаларының құрамына едәуір өзгерістер енгізіліп, сан мөлшері артты. Ілік септік қосымшалары жасалым-айтылым тұрғысынан кешенді түрде талданып, барлық үндесім үлгілерінің көрнекі интерактив слайд-модельдері құрастырылды, әдеби мәтіндерден мысал келтірілді. Қосымшалардың жуан/жіңішке, еріндік/езулік әуездерінің арасындағы айырым-ортақ (дифференциал) белгілерінің жүйелі талданымы берілді.

Библиографиялық сілтемелер

1.1. Жунисбек А. Введение в сингармоническую фонетику. – Алматы: Арыс, 2009. – 109 б. – Б. 23.
2.2. Қазақ грамматикасы. – Астана, 2002. − 783 б. – Б. 456.
3.3. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – Алматы: МТДИ, 2010. − 607 б. – Б. 238.
4.4. Байтұрсынұлы А. Қазақ тіл білімінің мәселелері. – Алматы: Абзал-Ай, 2013. – 639 б. – Б. 25.
5.5. Маманов Ы. Қазақ тіл білімінің мәселелері. – Алматы: Арыс, 2007. – 482 б. – Б. 281.
6.6. Жүнісбек Ә. Қазақ фонетикасы. – Алматы: Арыс, 2009. – 308 б. – Б. 118.

1.1. Zhwnisbek A. Vvedeni’’e v si’’ngarmoni’’cheskwyu foneti’’kw. – Almati’: Ari’s, 2009. – 109 s. – В. 23.
2.2. Qazaq grammati’’kasy. – Astana, 2002. – 783 b. – В. 456.
3.3. Zhu’’banov Q. Qazaq tili zho’nindegi zerttewler. – Almati’: MTDI’’, 2010. – 607 b. – В. 238.
4.4. Bai’’tu’’rsi’nu’’li’A. Qazaq til biliminin ma’seleleri. – Almati’:Abzal-Ai’, 2013. – 639 b. – В. 25.
5.5. Mamanov I’. Qazaq til biliminin ma’seleleri. – Almati’: Ari’s, 2007. – 482 b. – В. 281.
6.6. Zhu’nisbek A’. Qazaq foneti’’kasi’. – Almati’: Ari’s, 2009. – 308 b. – В. 118.

Жүктелулер

Как цитировать

Zunisbek А., & Seitkazy Е. (2016). Қазақ тіліндегі ілік септіктің буынтұрқы мен дыбыс құрамы. ҚазҰУ Хабаршысы. Филология сериясы, 159(1). вилучено із https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/1845