Әдебиет сабағында А.П. Платоновтың «Котлован» повесінің көркем антропологиясын талдау
DOI:
https://doi.org/10.26577/EJPh-2019-4-ph26Аннотация
А.П. Платонов – орыс көркем прозасының ұлы реформаторы. Орыс романының даму
жүйесінде оның негізгі екі жанрлық түрі көрсетілген: антропологиялық және онтологиялық роман.
Антропологиялық роман XIX ғасырдағы орыс реалистік әдебиетінде дами бастады. Онтология-
лық роман – А. Платонов пен А. Белый шығармаларында құрылған жаңартылған жанр.Жазушы өз
шығармаларында оның ұлы ізашарларынан өзге прозашыларды әдеби кейіпкерлерді белгілейді.
А.П. Платонов өз шығармаларында минимализм принципін ұстанады. А.П.
Платоновтың
шығармашылық әдісінің минимализмі оның әдеби кейіпкерлерінің қысқартылған сыртқы
психологиялық сипаттамалары мен қасиеттері бар екенін білдіреді. «Котлован» повесіндегі
онтологиялық бейнелері жүйесі жоғары мағыналық мәртебеге ие. Бұл сондай-ақ осы повестің
поэтикасын классикалық реалистік әдебиеттен ажыратады. А.П.
Платонов үшін ең бастысы
– адамның болмысы туралы тұтас бейнесін көрсету. Сондықтан жазушы өз кейіпкерлерін
қысқа суреттеді және жоғары көркемдік мәртебемен кеңістік пен уақыт бейнелерін берді. Бұл
мақалада көркем антропология және мектептегі «Котлован» әңгіме проблематикасын талдаудың
әдістемелік тәсілдері мен тәсілдерінің дәйектілікпен сипаттамасы берілген. Эвристикалық тәсіл
А.П. Платоновтың бұл шығармасының стилі мен проблематикасы бойынша оқушылардың терең
және берік игерілуіне қолайлы жағдай жасайды.