Аудармадағы үшінші жақ есімдіктерінің рөлі: «Detroit: Become Human» тақырыптық зерттеуі

Аннотация

Бұл зерттеу «Detroit: Become Human» сандық интерактивті ойын бағдарламасында «he», «she» және «it» есімдіктерін аударудың ықпалын зерттейді. Есімдіктер ағылшын тілінде баяндау динамикасы мен кейіпкерлерді қабылдауда маңызды рөл атқарады, сондықтан олардың грамматикалық құрылымы өзгеше тілдерге аударылуы жыныстық ерекшелігі бар есімдіктерге қатысты бірқатар мәселелерді тудырады.

Осыған байланысты зерттеу есімдіктерді аудару шешімдерінің баяндаудың тереңдігіне қалай әсер ететінін қарастырады. Кейбір тілдерде гендерлік бейтарап есімдіктер болмағандықтан, зерттеу тікелей баламалар, есімдіктерді түсіріп қолдану немесе балама стратегиялар сияқты аударма әдістерін талдайды. Ағылшын тіліндегі нұсқа мен орыс және қазақ тілдеріндегі аудармалар салыстырылып, есімдіктердің мәдени және лингвистикалық ерекшеліктері ескеріле отырып, қаншалықты дәл және мағыналы аударылғаны сараланады. Зерттеу соңында есімдіктердің баяндау құрылымына қалай әсер ететіні және аударма таңдауларының бүкіл оқиғаның құрылымына тигізетін ықпалы көрсетіледі. 

Зерттеу есімдіктерді тек грамматикалық бірлік ретінде ғана емес, семантикалық қызметі бар ерекше лингвистикалық категория ретінде қарастырып, бұл мәселеге қатысты білімді кеңейтеді. Есімдіктерді классификациялау және олардың баяндаудағы рөлін талдау жөніндегі теориялық пікірталастар тереңдетіледі.  Зерттеу аударма таңдауларының оқиғаның баяндалуына қалай әсер ететінін көрсететін нақты мысалдар ұсынады. Сонымен қатар, гендерлік бейтарап және контекстке сезімтал есімдіктерді аударудың тиімді стратегиялары қарастырылады. Зерттеу әдістеріне мәтіндік талдау, салыстырмалы талдау және кейстік зерттеу жатады. Орыс және қазақ тілдерінде гендерлік бейтарап есімдіктердің болмауы аудармада елеулі қиындықтар туындататыны анықталды. Қорытынды бөлімде есімдіктердің баяндау мен кейіпкерлерді дамытудағы маңыздылығы қарастырылып, аудармадағы сәйкессіздіктер баяндаудың эмоционалдық және тақырыптық тереңдігін әлсіретуі мүмкін екені көрсетіледі. Зерттеу нәтижелері локализация процесін жақсартуға көмектесіп, аударманың түпнұсқа баяндау мен мәдени контекстке сәйкестігін қамтамасыз етуге ықпал етеді.

Түйін сөздер: аударма, лингвистикалық талдау, есімдіктер, есімдік динамикасы, аударма мәселелері.