Мотив искушения в малой прозе Н.В. Гоголя. Н.В. Гогольдың шағын прозаларындағы азғыру уәждемелері.

Авторлар

  • G. Yu. Zavgorodnyaya Литературный института имени А. М. Горького, г. Москва
        33 34

Кілттік сөздер:

мотив искушения, повести Н.В. Гоголя, языческая картина мира, христианская система ценностей, положительный идеал, азғыру уәждемесі, Н.В. Гоголь повестері, әлемнің тілдік суреті, христиандық жүйе құндылықтары, жағымды идеал,

Аннотация

Одна из центральных тем гоголевского творчества – проникновение инфернальных сил в человеческую жизнь. Если в первых циклах («Вечера на хуторе близ Диканьки », «Миргород») эта тема осмысливается, скорее, в языческом ключе (родовое проклятье, заговоры, народные поверья), то проблематика следующего цикла, «Петербургские повести», соотносима уже с христианской системой ценностей. Одним из ключевых мотивов цикла является мотив искушения. Герои, за редким исключением, искушение не преодолевают, избирая путь греха. Авторский положительный идеал остается в большинстве случаев «за кадром», лишь подразумеваясь, но не реализуясь. В этой невозможности воплощения положительного начала состоит, как представляется, суть гоголевского трагического мироощущения. Н.В. Гогольдың шығармаларының орталық тақырыптарының бірі – тамұқ күшінің адам өміріне бойлауы болып табылады. Егер алғашқы циклдағы («Вечера на хуторе близ Диканьки», «Миргород») туындыларында бұл тақырып (теріс бата, қарғыс, дуалау, ұлттық наным-сенім) сияқты тілдік тіректерде көрінсе, оның өзектілігі келесі «Петербург повестерінде» циклдарында христиандық жүйе құндылықтарымен астасып қарастырылады. Осы циклдарға тірек болатын уәждеме – азғыру уәждемелері. Кейіпкер барлық кедергілерге қарамастан, күнә жолдарын таңдайды. Ол тек өзінің ойында ғана алғандарын сыртқа шығара алмағандықтан, авторлық жағымды идеалдар көп жағдайда «кадрдың сыртында» қалып қояды. Жағымды идеал ойға алғанын іске асыра алмағандықтын оған мүмкіндіктері болмауы, гогольдік дүниені сезінуінің трагедиялық мәні осында деп түсіндіріледі.

Библиографиялық сілтемелер

1 Гоголь Н.В. Полное собрание сочинений в 14-ти томах. – Т. 13. – М., Л.: Изд-во Акад. наук СССР, 1952. – 564 с.
2 Гоголь Н.В. Полное собрание сочинений в 14-ти томах. – Т. 11. – М., Л.: Изд-во Акад. наук СССР, 1952. – 484 с.
3 Виноградов И.А. Гоголь – художник и мыслитель: христианская основа миросозерцания. – М.: ИМЛИ РАН «Наследие»,2000. – 449 с.
4 Зеньковский В.В. Гоголь и Достоевский // О Достоевском. Сборник статей под редакцией А.Л. Бема. Прага,1929/1933/1936. – М.: Русский путь, 2007. – 575 с.
5 Гоголь Н.В. Полное собрание сочинений в 14-ти томах. – Т. 1. – М., Л.: Изд-во Акад. наук СССР, 1940. – 554 с.
6 Гоголь Н.В. Полное собрание сочинений в 14-ти томах. – Т. 2. – М., Л.: Изд-во Акад. наук СССР, 1937. – 762 с.
7 Белый А. Мастерство Гоголя. Исследование. – М.-Л.: Гос. изд-во художеств. лит-ры, 1934. – 324 с.
8 Манн Ю.В. Поэтика Гоголя. Изд. 2-е, доп. – М.: Худож. лит-ра, 1988. – 413 с.
9 Гоголь Н.В. Полное собрание сочинений в 14-ти томах. Ц Т. 3. – М., Л.: Изд-во Акад. наук СССР, 1938. – 726 с.
10 Молева Н. Москва гоголевская. URL: http://www.dshinin.ru/Upload _Books2/Books/2008-09-30/200809301622171.pdf (Дата обращения: 20. 05. 2014).
11 Касаткина Т.А. О творящей природе слова. Онтологичность слова в творчестве Ф.М. Достоевского как основа «реализма в высшем смысле слова». – М.: ИМЛИ РАН, 2004. – 480 с.
12 Вайскопф М.Я. Сюжет Гоголя: Морфология. Идеология. Контекст. – М.: РГГУ, 2002. –685 с.
13 Де Лотто Ч. Лествица шинели // Вопросы философии. – 1993. – № 8. – С. 58-83.
14 Дилакторская О. Фантастическое в «Петербургских повестях» Н.Гоголя. – Владивосток: Изд-во Дальневост. ун-та,1986. – 204 с.
15 Мережковский Д.С. Гоголь и черт // Гоголь в русской критике: Антология. – М.: Фортуна ЭЛ, 2008. – 714 с.

Жүктелулер

Как цитировать

Zavgorodnyaya, G. Y. (2015). Мотив искушения в малой прозе Н.В. Гоголя. Н.В. Гогольдың шағын прозаларындағы азғыру уәждемелері. ҚазҰУ Хабаршысы. Филология сериясы, 150(4-5). вилучено із https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/542

Шығарылым

Бөлім

Литературоведение