Қазақ сөз өнерінің асыл арнасы (Қытайдағы қазақ әдебиеті жайында). Сокровенное направление казахского словесного искусства (о казахской литературе в Китае).

Sarzhan U. Takirov; Ainur R. Akeeva

Авторлар

Sarzhan U. Takirov Е. А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті
Ainur R. Akeeva Е. А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті

35 46

Кілттік сөздер:

қазақ халқы, қазақ диаспорасы, шетелдегі қазақ әдебиеті, Шынжаң қазақ әдебиеті, Ақыт Үлімжіұлы, Таңжарық Жолдыұлы, Қажығұмар Шабданұлы, казахский народ, казахская диаспора, казахская литература в зарубежье, казахская литература в Шынжане, Акыт Улимжиулы,

Аннотация

Мақалада бүгінде қазақ сөз өнерінің асыл арнасын құрап отырған шетел қазақ әдебиетінің даму барысы мен зерттелу үрдісі қарастырылады. Атамекеннен тыс жерлерде ғұмыр кешіп жатқан қандастардың әдебимәдени жетістіктерінің ерекшеліктері мен көріністеріне сипат беріледі. Қазақ әдебиеті игілігіне жұмыс атқарушы қайраткерлердің бірқатар еңбектері басшылыққа алынды. Қытайдағы қазақ әдебиетінің көркемдікэстетикалық даму бағытын, тақырыптық-идеялық өзегін екшеген ғылыми еңбектер талданады. Соның ішінде мақалада Ақыт Үлімжіұлы, Таңжарық Жолдыұлы сияқты ұлт игілігі үшін ғұмыр кешіп, әдебиетімізде өшпес із қалдырған ақындардың шығармалары талданып, алты томдық «Қылмыс» романын жазған Қытайдағы қазақ әдебиетінің негізін салушылардың бірі Қажығұмар Шабданұлының шығармашылығы мен өмірінің кейбір тұстары жайлы айтылады. Қазіргі қазақ әдебиетінің көркемдік өркендеуіне айрықша үлес қосып отырған шетелдегі қазақ әдебиетінің өзіндік сипаты екшеледі. В статье рассматривается процесс развития и исследования казахской литературы зарубежья как важной части нынешней казахской литературы. Дается описание особенностьям и проявлениям литературно-культурных достижении казахов проживающих в чужих странах. Взяты под руководство ряд трудов исследователей, работающих во благо казахской литературы. Исследуются научные труды в которых рассматриваются направления художественно-эстетического развития и тематическо-идейной основы казахской литературы в Китае. В том числе в статье анализировались произведения таких поэтов как Акыт Улимжиулы, Танжарык Жолдыулы которые оставили неизгладимый след в казахской литературе, говорится о некоторых моментах жизни и творчества Кажыгумара Шабданулы, который написал шеститомный роман «Кылмыс», также основал казахскую литературу в Китае. Выделены своеобразия казахской литературы зарубежья, который вносит свою долю в художественное развитие нынешней казахской литературы.

Библиографиялық сілтемелер

1 Еуразиялық интеграция және қазақ диаспорасы. – Алматы: Жеті жарғы, 2007. – 216 б.Қазақ сөз өнерінің асыл арнасы (Қытайдағы қазақ әдебиеті жайында)
2 Қазақ әдебиеті. – 2011. – № 7 (3223).
3 Қазақ энциклопедиясы, 9 том.
4 Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін). Бес томдық. 4-том. – Алматы: Атамұра, 2010. – 752 б.
5 Дүниежүзі қазақтарының қауымдастығы. Аңсаған атажұрт. Фотоальбом. Алматы: “Атажұрт” баспасы, 2005. – 112 б.
6 Ергөбек Қ. Арыстар мен ағыстар.–Астана:“Таным” баспасы,2003.–360б.
7 Шамақайұлы Қ. Шет елдегі қазақ баспасөзі: oқу құралы.–Қарағанды, 2003. – 120 б.
8 Қазақ диаспорасы: бүгіні мен ертеңі. – Астана: Елорда, 2005. – 352 б.
9 Қозғамбаева Г.Б. Дүниежүзі қазақтар қауымдастығы қазақ диаспорасының қарашаңырағы // ҚазҰУ хабаршысы.Тарих сериясы. – 2010. – № 1 (56). –116–119 б.
10 «Қазақ елі» газеті. 1998, 9 қаңтар, 2 б.