Жарнамалық мәтіндерді орыс тілінен қазақ тіліне аудару тәсілдері

Аннотация

Мақалада танымал халықаралық брендтердің жарнамалық мәтіндері мен ұрандарын орыс тілінен қазақ тіліне аудару тәсілдері талқыланады. Бір кеңістікте туыстығы жоқ тілдердің болуы, олардың өзара әрекеттесуі мен араласуы аударма тәсілдерін зерттеуге арналған бірегей материал. Орыс тілінің қазақ тіліне әсері барлық тілдік деңгейде көрінеді, өйткені орыс тілі басым болды және бүкіл Кеңес Одағында қолданылды. Қазіргі уақытта Қазақстанда тілдік реформалар жүргізілуде: латын әліпбиіне негізделген жаңа әліпби енгізілуде, тілдің экологиясы мәселесі көтерілуде, үштілділік саясаты жүргізілуде – қазақ, орыс және ағылшын. Зерттеу көрсеткендей, бұл факторлардың барлығы аударманың техникалық және лингвистикалық сипаттамаларына әсер етеді, өйткені жарнама қарым-қатынас түрі ретінде халықтың мәдениетін, қоғамдағы өзгерістерді және елдің экономикалық даму деңгейін көрсетеді. Зерттеу барысында келесі аударма тәсілдері анықталды: кірме сөздер, тікелей аудару, семантикалық модуляция, грамматикалық транспозиция және барабар аударма. Аударма тәсілдерінің талдауы көрсеткендей, жарнама тілі стилистикалық құралдар мен экспрессивті құралдарды шамадан тыс қолданумен сипатталмайды. Мақалада жаһанданудың жарнама нарығына әсері қарастырылады. Негізінен, жарнамалық бейнелер мен мәтіндер ұлттық нарыққа бейімделмейді, себебі Қазақстан жаһандық экономикаға интеграциялануда. Түйін сөздер: тікелей аударма, жанама аударма, жарнама тілі, ұран, тіл экологиясы