Постмодернизмнің әдеби эстетикасы (А. Жақсылықовтың «Әнші тастар» романы материалы бойынша)
DOI:
https://doi.org/10.26577/EJPh.2024.v195.i3.ph016Аннотация
Постмодернизм эстетикасы ойын феномені, энтропияға тартылыс, интертекстуалдылық, оқырманмен ынтымақтастықтың ерекше түрі және басқалары сияқты бірқатар ерекшеліктерге негізделген. Бұл мақалада тұтастық пен алалаушылық философиясын жоққа шығаратын постмодерндік теорияның қалыптасуына дескриптивті диахроникалық талдау келтірілген. Оқырман күтуінің көкжиегі жанрлық құрылымдарды, пастиштерді және басқа да көптеген мақсатты әдістерді будандастыру арқылы бұлыңғыр болады. Зерттеудің мақсаты-А.Жақсылықовтың «Әнші тастар» шығармасындағы ұқсас элементтердің инкрустациясын көрсету. Авторлар инкрустация туралы кездейсоқ айтпайды: қазақстандық постмодернизм нақты модернизм кезеңін айналып өтіп, қазақ әдебиетінің өзіндік ерекшеліктерін сақтай алды, атап айтқанда, қазақстандық авторлардың еңбектерінде мифогенділік іс жүзінде жойылған жоқ. Дегенмен, жеке элементтер жаңа эстетикаға бейім. Атап айтқанда, біздің зерттеуіміз көрсеткендей, бұл әдеби кейіпкердің түріне әсер етеді. Талдау нәтижелері бұл әлеуметтік-психологиялық масканың құрастырылған бейнесі және сонымен бірге жанның этногенетикалық коды екенін көрсетті. Бұл интерпретация метароман жанрына тартылатын бүкіл роман циклі үшін өте маңызды.
Түйін сөздер: постмодернизм, кейіпкер түрі, жаңа қазақстандық әдебиет, элементтер, дискурс.