Семантический анализ пейоративных фразеологических единиц уйгурского языка. Ұйғыр тіліндегі пейоративті фразеологиялық бірліктердің семантикалық талдауы.

Авторлар

  • A. N. Bassitova Казахская академия транспорта и коммуникаций им. М. Тынышпаева, г. Алматы
        32 38

Кілттік сөздер:

фразеология, фразеологизм, пейоратив, картина мира, семантика, сравнительно- сопоставительный аспект, менталитет, әлемдік картина, салыстырмалы- салғастырмалы аспект,

Аннотация

Данная статья посвящена изучению пейоративных слов во фразеологических единицах уйгурского языка. Испокон веков в обществе существуют нормы и правила поведения, т.е. то, что допускается в поведении человека и запрещается. Особый интерес представляют слова, содержащие оценочно-отрицательно, в некотором роде ругательное значение, т.к. они направляют человека, учат вести себя правильно, совершать хорошие поступки. Именно пейоративы, на наш взгляд, способствуют формированию нравственной личности. Данные слова существуют в каждом языке. В данном исследовании рассмотренные пейоративные фразеологические единицы уйгурского языка позволили выявить отрицательные черты в поведении, характере человека, а количественный анализ помог составить шкалу более и менее осуждаемых черт в человеке. Рассмотрение пейоративных фразеологических единиц позволило увидеть связь между нормами поведения в обществе и менталитетом, воспитанием, историей, бытом, национально-культурными особенностями уйгурского народа, понять природу пейоративных слов во фразеологизмах уйгурского языка. Бұл мақала ұйғыр тіліндегі фразеологиялық бірліктердегі пейоратив сөздерді зерттеуге арналған. Қоғамда ежелден- ақ белгілі бір мінез- қулық нормалары мен әдептілік ережелері, яғни адамдарға рұқсат етілген немесе тыйым салынған іс-әрекеттер жиынтығы қалыптасқан. Солардың ішінде теріс бағалаушылық мәнге ие, белгілі бір дәрежедегі ұрыс мәнді сөздер ерекше назар аудартады, себебі олар адамды түзу жолға салып, жақсы іс-әрекетке итермеледі. Біздің ойымызша, дәл осы пейоративтер биік адамгершілікке ие тұлғалардың қалыптасуына себеп болады. Бұл зерттеуде қарастырылған ұйғыр халқының пейоративті фразеологиялық бірліктері адам мінез- құлқындағы теріс әрекеттерді анықтауға, ал сандық талдау адамның орынсыз деп есептелетін қылықтарының көрсеткішін жасауға ықпал етті. Пейоративті фразеологиялық бірліктерді қарастыру қоғамдағы мінез-құлық нормалары мен ұйғыр халқының менталитеті, тәрбиесі, тарихы, тұрмысы, ұлттық-мәдени ерекшеліктерінің арасындағы байланысты анықтауға, ұйғыр тіліндегі фразеологизмдердегі пейоратив сөздердің табиғатын түсінуге мүмкіндік туғызады.

Библиографиялық сілтемелер

1 Чеславская Л.А. Пейоративные субстантивные фразеологические
единицы французского и немецкого языков (опыт сопоставительного
анализа) // Структура и функции французского языка.– 1989. – С. 160-168.
2 Карасик В.И. Язык социального статуса. – М.: Ин-т языкознания
РАН: Волгогр. гос. пед. ин-т, 1992. – 330 с.
3 Карасик В.И. Языковой круг: личность, концепты, дискурс.
– Волгоград: Перемена,2002. – 477 с.
3 Шейгал Е.И. Компьютерный жаргон как лингвокультурный
феномен // Языковая личность: Культурные концепты:Сб. науч. тр. – Волгоград – Архангельск:Перемена,1996. – С. 204-211.

Жүктелулер

Как цитировать

Bassitova, A. N. (2015). Семантический анализ пейоративных фразеологических единиц уйгурского языка. Ұйғыр тіліндегі пейоративті фразеологиялық бірліктердің семантикалық талдауы. ҚазҰУ Хабаршысы. Филология сериясы, 152(6). вилучено із https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/840