Ұлттық лирика мен қазіргі Әзірбайжан поэзиясындағы пейзаж

Аннотация

йткені адамның өзі табиғаттың бөлігі болып табылады. Сұлулық, поэзия, табиғаттың ауқымы адам ойларында, адамның рухани әлемінде ерекше түрде көрінеді. Көрнекті сөз шеберлері жасаған табиғаттың жұмбақ суреттерінде, ең алдымен, олардың табиғат пен сұлулыққа эстетикалық көзқарасы көрініс тапты, пейзаждар кейіпкерлердің жағдайына сәйкес жасалды. Табиғат суреттері кейіпкерлердің ішкі әлемін ашудың, олардың сезімдері мен тәжірибелерін эмоционалды бейнелеудің құралы болды. Кез келген көркемдік миссияны орындайтын пейзаждарды жасау суретшіден ерекше талантты талап етеді. Табысты көркем картиналарды сипаттау үшін, ең алдымен, суретшінің мұқият бақылауының қажеттілігі сезіледі. Шын мәнінде, пейзаж көркем шығармада әртүрлі образдар жасауға, сондай-ақ олардың мінезін, ішкі әлемін, адамдар мен өмірге деген көзқарасын ашуға қызмет етуі керек. Егер біз халық лирикасы мен қазіргі Әзірбайжан поэзиясындағы пейзаж элементтері арасында салыстырмалы параллельділік жасасақ, онда табиғат сипаттамалары автордың көңіл-күйі мен оның философиялық көзқарастарын, жазушының көңіл-күйін, сезімдерін, сондай-ақ ол бейнелейтін кейіпкерлердің құмарлықтарын бейнелейтінін көреміз. Пейзаж сонымен қатар көркем кейіпкерлердің эмоционалды күшін арттыруға көмектеседі. Сондықтан табиғат сипаттамаларының көпшілігінде пейзаж кейіпкерлердің психологиялық жағдайына сәйкес келеді. Табиғат ортасында орналасқан оқиғаларға параллель өрбіген кезінде пейзаж тартымды болады. Оқиғалардың жалпы дамуына байланысты жасалған табиғи суреттер көркем шығарманың драмасы мен эмоционалдылығын арттырады. Фольклор мен қазіргі поэзияны салыстыру мен әдеби-көркем талдаудан табиғатты сипаттау әрдайым пейзажды білдірмейтінін көреміз, пейзаж – бұл көркем әдебиеттегі адамның әлеуметтік-рухани құндылықтарын, көңіл-күйін, алаңдаушылығын, ойларын, адамгершілігін бейнелеу қабілеті, сондай-ақ көркем және эстетикалық тұрғыдан адам өмірінің философиялық және әлеуметтік мәнін ашу.