Көрнекі қабылдаудағы «ақ» түсті символы (Бақытжан Қанапьяновтың поэзия шығармаларының материлдары бойынша)

Аннотация

Мақалада семиотика тұрғысынан Бақытжан Қанапьяновтың поэтикалық шығармашылығындағы "ақ" символының түсінің теориялық және практикалық аспектілері ашылады. Б. Қанапьяновтың жұмысында түс символикасын қолдану ақынның қабылдау тереңдігіне байланысты бірқатар себептерге байланысты жеке болып табылады. Қанапьяновтың көркемдік әлемін қарастыра отырып, біз жасырын мағыналарды өзектендіреміз, ақынның колоризммен байланысты ассоциативті ойларының барысын қалпына келтіреміз. Зерттеудің мақсаты-визуалды қабылдаудағы "ақ" мағынасын қарастыру, Б.М. Қанапьяновтың поэтикалық шығармаларының материалында осы мағынаны түсіндіруді анықтау. Атап айтқанда, семиотика және "ақ"түсті белгілеу бойынша бірқатар теориялық жұмыстарға шолу. Ақын үшін ақ түс қасиеттілікті, ізгілік пен тазалықты білдіреді, бұл оны қолданудың жоғары жиілігін және сәйкесінше автордың поэтикалық шығармаларындағы "ақ" мағынасына жүгінуіміздің себебін түсіндіреді. Мақалада "ақ" интерпретациясында автордың поэтикалық шығармаларына семиотикалық талдау ұсынылған, поэтикалық мәтіндерде негізгі белгілерді жасаудың перцептивті және символдық тәсілдері мен құралдары анықталған. Әр мәтінде талдау нәтижелері баяндалады, визуалды қабылдау арқылы семантикалық доминанттар анықталады, зерттеудің практикалық маңыздылығын растайтын түсті белгілеудің символикасы ашылады. Жұмыстың құндылығы – Б. М.-ның көркемдік әлемін ашуға тырысу. Канапьянов, оның әлемді қабылдауының ерекшелігі және түстер мен ондағы мағыналар арқылы шындықты Шығармашылық қайта өңдеу. Осылайша, визуалды қабылдаудағы "ақ" дегенді білдіретін мысалда әр мәтін үшін интерпретация анықталады және символдық мағына ашылады, бұл, атап айтқанда, Б.М. Канапьяновтың шығармаларындағы түс символикасының маңыздылығын және кеңірек айтқанда, қазіргі заманғы түстерді белгілеудің өзектілігін растайды ғылым.

Түйін сөздер: түстік таңба, интерпретатор, белгі, белгі тасымалдаушы, символдық мағына, түсті белгілеу.