Болжал мәнді модаль сөздерден жасалатын сөз-сөйлемдер. Слова-предложения и модальные слова.

Авторлар

  • A. А. Shoibekova М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті, Шымкент қ.
  • G. J. Utegenova М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті, Шымкент қ.
        192 228

Кілттік сөздер:

синтаксис, құрмалас сөйлем синтаксисі, модаль сөздер,

Аннотация

Бұл мақалада модаль сөздерден жасалатын сөз-сөйлемдер жайында айтылады. Модаль сөзді сөзсөйлемдердің орыс тіл білімінде, түркологияда, қазақ тіл білімінде зерттелуіне шолу жасалған. Модаль сөзді сөз-сөйлемдер мағынасына қарай топтастырылған. Модаль сөзді сөз-сөйлемдер диологта, құрмалас сөйлемде кездесетіндігі, Модаль сөзді сөз-сөйлем жеке бір сөзден (жоғары, орта, баяу) интонация арқылы айтылатындығы, сөйлем типінде сөз-сөйлем жай сөйлем ауқымына енетіндігі айтылған. Бұл модаль сөздер құрмалас сөйлемнің не басыңқы, не бағыныңқы сыңарында және аралас құрмаластың ортасында келеді. Ал диалогта кездеспейтіндігі дәйектелген. Модаль сөзі сөз-сөйлемдер негізінде жай сөйлемде баяндауыш сөйлем мүшесі, құрмалас сөйлемде бағыныңқы, басыңқы сыңарда және аралас құрмаласта сөйлем ортасында келетіндігі айтылады. В статье говорится о тех предложениях, которые составлены из модальных слов. В русском, тюркском и казахском языкознании были подробно исследованы модальные слова, сгруппированы по смыслу и зна- чению. Такие слова, как «может быть», были добавлены к модальным словам позднее других. Модальные слова в предложениях проговариваются отдельно и с особой интонацией. Это позволяет сделать вывод о том, что модальные слова являются особым типом простых предложений. Модальные слова могут встречаться в главных, придаточных предложениях, а также в середине предложения. Однако модальные слова не встре- чаются в диалогах. Ключевые слова: синтаксис, сложные предложение, модальные слова.

Библиографиялық сілтемелер

1 Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. – Алматы: Ғылым, 1998. – 581 б.
2 Балақаев М., Сайрамбаев Т. Қазіргі қазақ тілі. – Алматы: Санат, 1999. – 240 б.
3 Сауранбаев Н. Қазақ тілі. Педучилищеге арналған. – Алматы: ҚазМем ОПБ, 1953. – 219 б.
4 Қазақ тілі грамматикасы. – Алматы: Ғылым, 1967. – І бөлім. – 263 б.
5 Әміров Р. Жай сөйлем синтаксисі. – Алматы: Ғылым, 1983. – 237 б.

Жүктелулер

Как цитировать

Shoibekova A. А., & Utegenova, G. J. (2015). Болжал мәнді модаль сөздерден жасалатын сөз-сөйлемдер. Слова-предложения и модальные слова. ҚазҰУ Хабаршысы. Филология сериясы, 149(3). вилучено із https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/459