Саяси дискурстың прагматикалық аспектісі. Прагматический аспект политического дискурса.

Авторлар

  • K. Kenzhekanova Казахский национальный университет имени аль-Фараби, г. Алматы
        64 23

Кілттік сөздер:

дискурс, саяси дискурс, прагматика, адресант, адресат, прагматикалық потенциал, политический дискурс, прагматический потенциал,

Аннотация

Мақалада саяси дискурстың прагматикалық аспектісі сөз етіледі. Дискурс мәселесі соңғы жылдары дамып келе жатқан антропоөзектілікпен сабақтастықта, хабарды айтушы (адресант) және хабарды алушы (адресат) арасындағы өзара қарым-қатынас пен адресатқа әсер ету прагматикасына негізделеді. Дисурстың коммуникативті әсер ету қабілеті мен айтылып отырған ақпарат жөнінде адресаттың белгілі бір көзқарасын, пікірін қалыптастыру, яғни мақсатты түрде әсер ете алу қабілеті дискурстың прагматикалық аспектісі немесе дискурстың прагматикалық потенциалы деп аталады. Дискурсты, оның ішінде саяси дискурсты прагматикалық тұрғыдан талдағанда оған қатысушылардың және коммуниканттардың мақсат-ниеттері мен мақсаты басшылыққа алынуы тиіс. Басқаша сөзбен айтқанда, дискурсты түсіну автордың ойын түсіну болып табылады. Ал өз кезегінде адресант сол дүниені керекті және әсерлі нұсқада жасау үшін түрлі тілдік амалдар мен тілдік таңбаларды қолданады. Біздің пайымдауымызша, саяси дискурс қоғамның саяси көзқарасы мен дүниетанымын көрсетсе, оның прагматикасы адресанттың мақсат-ниеті мен мақсатының тікелей адресатқа ықпал етуге бағытталған тілдік қатынас коммуникациясын қолданудың заңдылықтарын реттеуді көрсетеді. Статья посвящена прагматическому аспекту политического дискурса. Проблема дискурса рассматривается с точки зрения антропоцентрического подхода, который предполагает интеркоммуникацию между адресантом и адресатом и воздействие на адресата на прагматическом уровне. Формирование умения коммуникативного воздействия дискурса и мнения адресата, т.е. умение целенаправленного воздействия, и есть прагматический аспект политического дискурса, или прагматический потенциал политического дискурса. Анализ политического дискурса с точки зрения прагматического подхода требует учитывать намерения и цель участников и коммуникантов. Иными словами, понимание дискурса означает понимание идеи автора. В свою очередь, адресант использует различные приемы и языковые знаки для того, чтобы сделать речевое произведение ярким и впечатляющим. По нашим наблюдениям, если политический дискурс показывает политический взгляд и мировоззрение общества, тогда его прагматика показывает, что закономерности использования языковой коммуникации напрямую влияют на намерения и цель адресанта.

Библиографиялық сілтемелер

1 Степанов Ю.С. В трехмерном пространстве языка. Семиотические
проблемы лингвистики, философии и искусства.–М.: Наука,1985. –335 c.
2 Комиссаров В.Н. Теория перевода. – М.: Высшая школа, 2004. – 253 с
3 Кубрякова Е.С. О понятиях дискурса и дискурсивного анализа
в современной лингвистике // Дискурс,речь, речевая деятельность:
функциональные и структурные аспекты.– М., 2000. – С. 7-25.
4 Әділова А. Қазіргі қазақ көркем шығармаларындағы
интертекстуалдылықтың репрезентациясы, семантикасы, құрылымы.
филол. ғыл. докт. дисс. – Алматы,2009. – 235 б.
5 Есенова Қ.Ө. Қазіргі қазақ медиа-мәтіннің прагматикасы (қазақ
баспасөз материалдары негізінде):10.02.02 – қазақ тілі мамандығы
бойынша филология ғылымдарының докторы ғылыми дәрежесін
алу үшін дайындалған диссертацияның авторефераты…–Aлматы,2007.

Жүктелулер

Как цитировать

Kenzhekanova, K. (2015). Саяси дискурстың прагматикалық аспектісі. Прагматический аспект политического дискурса. ҚазҰУ Хабаршысы. Филология сериясы, 150(4-5). вилучено із https://philart.kaznu.kz/index.php/1-FIL/article/view/744