Жанр эссе в творчестве Бахыта Каирбекова. Бақыт Қаирбековтың шығармашылығындағы эссе жанры.

Аннотация

В статье рассматривается специфика жанра эссе в творчестве Бахыта Каирбекова. Отмечается, что в настоящее время происходит подъем художественно-документальной литературы, которая теснит традиционные жанры художественной литературы. Одним из таких «пограничных» жанров является жанр эссе. В статье исследуется эссе как один из признаков, составляющих своеобразие творчества Бахыта Каирбекова. Автор выделяет тезис о том, что в биографии поэта сочетаются разнообразные виды творческой деятельности, поэтому его обращение к жанру эссе является логически оправданным. Указывается, что поэт создает философские, литературно- критические и биографические эссе, опираясь на свой жизненный и творческий опыт, при этом автор таких произведений представляет собой обобщенный образ, соединяющий в себе духовные искания поэта, переводчика, философа, режиссера. В статье анализируются структура и содержание эссе «Лик Времени – Движение Луча», «Беркут – птица счастья ». Автор статьи считает, что в эссеистике Бахыта Каирбекова выделяются такие характерные признаки жанра, как фрагментарность построения текста, легкость перехода от одной темы к другой, выдвижение на первый план не развернутого повествования, а выделение основного суждения, привлечение наблюдений, описаний, примеров для подтверждения главной мысли произведения. Доказывается, что размышления поэта-философа преломляются сквозь сознание лирического героя – кочевника, имеющего свои устойчивые представления о явлениях действительности. Мақалада Бақыт Қаирбеков шығармашылындағы эссе жанрының ерекшілігі қарастырылады. Қәзіргі кезде көркем – документті әдебиеттін көтерілүі, дәстүрлі әдеби жанрларды ығыстырып шығаруы белгілінеді. Мақала авторының ойы бойынша эссе жанры шекаралық жанрлардың бірі. Мақалада Бақыт Қаирбеков шығармашылығының бір белгісі ретінде эссе жанры зерттеледі. Ақынның өмірбаянында әр алуан шығармашылық түрлерінің бірігүі атап көрсетіледі. Сондықтан эссе жанрың таңдау логикалық көзқарастан ыңғайлы болап табылады. Ақын философиялық, әдеби – сын және өмірбаян эссе жазғанда өзінің өмірлік, шығармашылық тәжірибесіне сүйенеді. Сол себепті осындай шығармалардың авторы ақын, аудармашы, философ, режиссер рухани ізденістерің біріктіретің бір тұтас бейне болып саналады. Мақалада «Уақыт бейнесі – Сәуле қыймылы», «Бүркіт – бақыт құсы» атты эсселерінің құрылымы және мазмұны зерттеледі. Мақала авторының көзқарасы бойынша үзінді түрінде жазылған текстер, бір тақырыптан екінші тақырыпқа женіл ауысу, негізгі ойды белгілеу, зерттеулерді, бейнелеулерді, мысалдары негізгі ойды далелдеу үшін пайдалану Бақыт Қаирбеков эсселерінің ерекше белгілері болып табылады. Ақын – философтың ойлары көшпенді лирикалық кеіпкердің сана – сезімі арқылы көрсетіледі. Бұл кеіпкердін өмір құбылысына тұрақты түсініктері бар.